بررسي تطبيقي برخورد با سكونتگاه غيررسمي در ايران و جهان با رويكرد بهسازي و نوسازي

يكي از چالش هايي كه شهرهاي امروز ايران و به خصوص كلان شهرها با آن روبرو هستند، موضوع سكونتگاه هاي غيررسمي هستند. اسكان غيررسمي قسمت عمده اي از شهرهاي ايران را به خود اختصاص داده اند و از علل اصلي تهيه ي طرح هاي نوسازي مشكلات بسياري است كه ساكنين اين بافت ها با آن دست به گريبانند. يكي از دلايل شكست طرح هاي نوسازي فقدان الگوي مشخص و يا تجربه اي مناسب در زمينه ي مداخله در بافت هاي فرسوده است. اين مقاله درصدد آن است تا با نگرشي همه جانبه به تجارب صورت گرفته در برخي از كشورها و تجارب داخلي، چگونگي مداخله در اين گونه بافت ها را مورد بررسي قرار دهد. در هريك از اين تجربه ها ابتدا نوع بافت فرسوده و سپس نحوه مداخله صورت پذيرفته شده ارزيابي شده است. هدف اين مقاله بررسي و ارزيابي سياست ها، عملكردها و برنامه هاي عمراني در رابطه با بهسازي و نوسازي بافت هاي غيررسمي در ايران و جهان تا به امروز است. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي، تحليلي، تاريخي و اسنادي است كه ضمن آن سياست ها، برنامه هاي بهسازي و نوسازي پس از بررسي تجارب داخلي و خارجي و نتايج هريك از آنها، راهكارهاي قابل اجرا در عمل جهت ساماندهي اين سكونتگاه ها بيان مي كند. تجربه برنامه هاي برخورد با اسكان غيررسمي در ساير كشورها نشان مي دهد كه تا حدودي مسير متفاوتي نسبت به نحوه ي مداخله ي معمول در كشورمان در پيش گرفته اند. براي تدوين راهبردهاي آينده در ايران نيز ضروري است تا با شناخت از تغييرات صورت گرفته در روند و رويكردهاي موفق مواجهه با سكونتگاه هاي غيررسمي در جهان و استفاده از اين الگوهاي موفق همراه با بومي سازي اين تجارب، متناسب با بافت فرهنگي، اجتماعي و جمعيتي ايران و همچنين به بهره گيري از تجربيات داخلي و فرصت هاي موجود نسبت به ساماندهي اين سكونتگاه هاي غيررسمي كشورمان بصورت پايدار و كم هزينه اقدامات لازم صورت پذيرد.