تعامل بين بار و سرعت در فعاليت بخش هاي مختلف عضله‌ي دلتوئيد و عضله‌ي فوق خاري هنگام الويشن اندام فوقاني در سطح حركتي اسكپشن

مقدمه:آبداكشن يا الويشن اندام فوقاني يكي از كاربردي‌ترين حركات طي فعاليت‌هاي حركتي زندگي روزمره‌ است. آبداكشن در سطح كتف به بازو اجازه مي‌دهد تا از مزاياي چرخش كتف بهره مند شود (1و2). به علاوه در اين صفحه‌ي حركتي به دليل اينكه فيبرهاي عضلات فوق خاري و دلتوئيد در وضعيت ريلكس هستند و تركيب شكلي كپسول مفصلي تحتاني در اين وضعيت باز مي‌شود، كمترين خستگي عضلاني تجربه مي‌شود (1،2). همچنين اين صفحه‌ي حركتي يك پوزيشن ايده‌آل براي به دست آوردن دامنه‌ي حركتي پاسيو پس از عمل جراحي، بدون هيچ‌گونه استرسي بر بازسازي كپسول مفصلي و عناصر عضلاني-تاندوني را ارائه مي‌دهد (3). هدف پژوهش حاضر شناسايي فعاليت الكترومايوگرافي سه بخش عضله‌ي دلتوئيد و عضله‌ي فوق خاري هنگام الويشن اندام فوقاني در سطح حركتي اسكپشن، با و بدون بار خارجي در دو سرعت آهسته و تند در افراد سالم بود. روش: 16 نفر آزمودني دختر در دامنه‌ي سني28-20 به طور داوطلبانه در اين تحقيق شركت كردند. با استفاده از دستگاه الكترومايوگرافي (MA300-16 Motion Lab System) ساخت آمريكا شدت فعاليت عضلات دلتوئيد قدامي، مياني و خلفي و عضله‌ي فوق‌خاري هنگام اجراي حركت آبداكشن اندام فوقاني در سطح حركتي اسكپشن تا زاويه‌ي 90 درجه، در شرايط بدون وزنه و با يك وزنه معادل 5% وزن بدن و نيز با سرعت‌هاي آهسته (5/22 درجه بر ثانيه ) و تند (45 درجه بر ثانيه)، ثبت شد. هر حركت 5 بار تكرار شد. از دستگاه تحليل حركتي Vicon با چهار دوربين براي تفكيك حركت اندام فوقاني فرد استفاده شد. براي نرملايز كردن داده‌هاي EMG از MVIC استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌هاي به دست آمده از تست آناليز واريانس با اندازه‌گيري‌هاي تكراري استفاده شد و با نرم‌افزار SPSS نسخه22 اجرا شدند و سطح معناداري 05/0≥ Pدر نظر گرفته شد. نتايج: نتايج نشان داد كه فاكتور عضله شامل 4سطح، با يكديگر تفاوت معناداري داشتند (0001/0P=). در حركت آهسته بدون‌بار سطوح فعاليت عضلات دلتوئيد قدامي، مياني و خلفي و عضله‌ي فوق‌خاري به ترتيب 84/2±24/28%، 31/2±75/43%، 24/9±28/30 %و 55/2±27/27 % بود. عضله‌ي دلتوئيد مياني فعاليت بيشتر معنادارتري را نشان داد. فاكتور سرعت افزايش فعاليت عضلات دلتوئيد قدامي، مياني و خلفي و عضله‌ي فوق‌خاري به ترتيب 19/3±29/33%، 47/2±98/51%، 35/16±11/44% و 87/2±18/32% را نشان داد. همچنين فاكتور بار تاثير معناداري بر شدت فعاليت عضلات داشت. بين بار و عضله تعامل معناداري وجود داشت (030/0P=). فاكتور بار به طور معناداري موجب افزايش 4/1برابر شدت فعاليت عضلات شد (0001/0 P =). بحث و نتيجه‌گيري: مقادير RMS همسان‌سازي شده‌ي عضلات طي اجراي حركت آبداكشن اندام فوقاني در سطح حركتي اسكپشن در تمامي شرايط تست‌گيري نشان داد كه با افزايش بار و سرعت حركت، شدت فعاليت عضلات افزايش يافت. عضله‌ي دلتوئيد خلفي بيشترين و عضله‌ي دلتوئيد قدامي كمترين شدت فعاليت را داشتند. اين حالت فعاليت نسبي عضله‌ي دلتوئيد قدامي را در مقايسه با عضله‌ي دلتوئيد خلفي مي‌كاهد و ممكن است يكي از دلايل آسيب شانه هنگام حركات سريع و همراه با وزنه باشد.