مقايسه اثر دو نوع تمرين تداومي و تناوبي شديد بر عملكرد هوازي و بي هوازي و درك فشار قايقرانان نخبه

مقدمه: قايقراني يكي از رشته هاي مدال آور در مسابقات بين المللي است و متغيرهايي از قبيل Vo2 max، vVo2 max، LT و Tmax نقش بسزايي در ثبت بهترين ركورد ايفا مي كند (1). يكي از اساسي ترين عوامل اثرگذار بر اين فاكتورها انتخاب و اجراي تمرين مناسب است. با توجه به اينكه تداوم در اجراي صحيح و هماهنگ پارو زدن نقش مهمي در ركورد قايقران دارد، تمرينات تداومي پايه و اساس تمرينات روئينگ است (1). از سوي ديگر استفاده از تمرينات تناوبي شديد براي افزايش عملكرد هوازي و بي هوازي پيشنهاد شده است، اما محدوديت هاي اين نوع تمرين مانند افزايش احتمال آسيب ديدگي و تمرين زدگي بكارگيري اين تمرين را مشكل مي كند. بنابر اين پروتكل هاي تمريني تناوبي شديد با نسبت20% به كل تمرينات قايقرانان روئينگ، پيشنهاد شده است (1، 2). از سوي ديگر استفاده از مقياس درك فشار با توجه به نقش تنظيم هيجانات و تطابق احساس فشار حاصل از تمرين و تلاش ورزشكار، مي تواند به عنوان عاملي براي جلوگيري از آسيب و تنظيم فشار تمرينات بكار رود. بنابر اين تحقيق حاضر به مطالعه ميزان اثر و تفاوت دو نوع تمرين تناوبي شديد و تداومي بر متغيرهاي Vo2 max ، vVo2 max، T max ، LT و ميزان درك فشار، مي پردازد. روش شناسي: تمام 18 قايقران مرد تيم ملي روئينگ(ميانگين سن: 5/2±22 سال)، بصورت تصادفي به 2 گروه 9 نفره(تداومي و تناوبي شديد) تقسيم شدند. گروه تداومي به مدت سه هفته ي 10 جلسه اي طبق پروتكل مشخصي به تمرين 10 كيلومتر پارو زدن با شدت 70-75 درصد حداكثر ضربان قلب پرداختند. گروه تناوبي شديد نيز به مدت سه هفته ي 10 جلسه اي شامل 8 جلسه تمرين 10 كيلومتر پارو زدن با شدت 70-75 درصد حداكثر ضربان قلب و 2 جلسه (HIIT) شامل 6 ست پارو زدن يك دقيقه اي با 100% vVO2max با 3 دقيقه استراحت بين هر ست تمرين كردند. در هر هفته نيز به صورت فزاينده يك ست به تمرينات (HIIT)، افزوده شد. آزمونهاي T همبسته و مستقل براي مقايسه درون و برون گروهي بين پيش و پس آزمون بكار گرفته شد. نتايج: نتايج تي وابسته با سطح معني داري0/05در هر دو گروه تداومي و تناوبي شديد به ترتيب افزايش معني دار در شاخص VO2max و vVO2max و كاهش معني دار درك فشار در دقايق 2، 4 و6 را نشان داد. اما در تغييرات غلظت لاكتات تفاوت معني داري نشان نداد. همچنين آزمون تي وابسته در شاخص Tmax در گروه تناوبي شديد افزايش معني دار و در گروه تداومي فقدان تفاوت معني دار نشان داد. همچنين نتايج تي مستقل براي مقايسه دو گروه در شاخص VO2max ،(p=0/42) vVO2max ،(p=0/14) Tmax، تغييرات غلظت لاكتات (0/31=p) و درك فشار دقايق 2، 4 و 6 به ترتيب(0/61و 0/68 و 0/51=p) تفاوت معني داري را نشان نداد. بحث و نتيجه گيري: نتايج نشان داد كه تمرينات تداومي و تناوبي شديد به نسبت تقريبا مشابه اما با سازوكارهاي متفاوت و از طريق سازگاري هاي محيطي يا مركزي و بهبود هماهنگي و كارايي مي توانند متغيرهاي عملكرد هوازي و بي هوازي را افزايش دهند (3). يافته هاي حاضر پيشنهاد مي كند كه اگر چه اختصاص 20 درصد دوره تمريني قهرمانان روئينگ به تمرينات تناوبي شديد، عملكرد هوازي را بهبود مي بخشد، اما در بيشتر متغير هاي عملكرد هوازي و بي هوازي با اجراي دوره تمريني تداومي تفاوت معني داري ندارد.