تاثير يك دوره تمرين تركيبي هوازي و تعادلي بر قدرت عضلاني اندام تحتاني و توان راه رفتن زنان سالمند

مقدمه:فرايند سالمندي را ميتوان مجموعه اي از تغييرات نامطلوب ساختاري و عملكردي خواند كه به ويژه با افزايش سن به صورت فزاينده اي روي هم انباشته مي شوند. اين تغييرات نامطلوب، مانع اجراي مهارتهاي حركتي مي شود و سازگاري فرد را با محيط كاهش مي دهد و همچنين سبب شروع تغييراتي در وضعيت اجتماعي و رواني مي شود(1). كاهش قدرت عضلاني كه در اثر عوامل متعددي از سنين 25 تا 30 سالگي شروع شده، تا پايان عمر ادامه مي يابد(2) تعادل، نحوه ايستادن، وضعيت طبيعي و عملكرد سالمندان را تحت تاثير قرار داد و از اين طريق باعث كاهش سرعت راه رفتن و افزايش خطر افتادن مي شود، در اين راستا، مطالعه حاضر با هدف ارزيابي تاثير برنامه تمرين تركيبي هوازي- تعادلي بر قدرت عضلات اندام تحتاني و راه رفتن زنان سالمند انجام شد. روش : اين تحقيق از نوع نيمه تجربي با طرح پيش آزمون – پس آزمون با يك گروه مداخله تمريني و يك گروه شاهد بود. به همين منظور 30 زن سالمند 65- 80ساله عضو مركز توانبخشي سالمندان فرزانگان شهرستان شهركرد كه همگي از سلامت عمومي برخوردار بودند بطور داوطلبانه در اين تحقيق شركت كردند و به روش تصادفي به دو گروه تجربي و شاهد تقسيم شدند.ارزيابي قدرت عضلاني اندام تحتاني با استفاده از تست 30 ثانيه نشست و برخاست روي صندلي( 30-second chair stand) و توان راه رفتن نيز با استفاده از تست زماندار برخاستن و برگشتن (tug) قبل و بعد از مطالعه انجام گرفت .سپس گروه تجربي به انجام يك دوره تمرين تركيبي هوازي- تعادلي 12 هفته اي (چهار جلسه در هفته )پرداختند. در حالي كه در اين مدت از گروه كنترل خواسته شد كه فعاليت هاي روزانه خود را حفظ كنند. داده‌ها به كمك روش‌هاي آماري t مستقل و تحليل كواريانس تحليل شد . يافته ها: نتايج نشان داد كه 12 هفته تمرين تركيبي هوازي- تعادلي بر قدرت اندام تحتاني (p=0.001) و توان راه رفتن (p=0.001) تاثير معني داري داشته است. ليكن تغييرات معني داري در گروه شاهد مشاهد نشد. بحث و نتيجه گيري: با توجه با اينكه در اين پژوهش اثر يك دوره تمرين تركيبي هوازي- تعادلي بر قدرت عضلاني اندام تحتاني و توان راهرفتن در زنان سالمند مورد مطالعه قرار گرفت، نتايج بدست آمده تاثير معنادار اين دوره را، بر افزايش قدرت عضلاني و توان راه رفتن تاييد مينمايد. در مطالعه انجام شده توسط گيلسپي،گيلسپي، روبرتسون و همكاران( 2002 ) در مورد سالمندان، نشان داده شد، برنامههايي كه هدفشان ايجاد قدرت عضلاني، بهبود تعادل و افزايش توان راه رفتن است به طور معناداري احتمال افتادن در سالمندان را كاهش ميدهند( 3). نتايج حاصله از تحقيق حاضر با نتايج چو و همكاران( 2004 ) در رابطه با اهميت فعاليت جسماني بر بهبود قدرت عضلاني و توان راه رفتن همخواني دارد( 4). بنابراين آمادگي جسماني ويژه سالمندان بايد شامل مجموعهاي از برنامه هاي تمريني باشد كه در جهت برآوردن نيازهاي خاص آنها طراحي شده و قدرت پايين تنه،تعادل، دامنه حركتي و كارآيي عملكردي را بهبود بخشد. و علاوه بر ايمن بودن براي سالمندان، كيفيت زندگي آنها را ارتقا دهد. از اينرو توصيه ميشود با توجه به تاثير معنادار تمرينات تركيبي هوازي و تعادلي و دارا بودن اين ويژگيها، سالمنداني كه فعاليتهاي ورزشي منظم ندارند و داراي مشكلات مذكور ميباشند، از اين گونه تمرينات جهت بهبود قدرت عضلاني اندام تحتاني و بهبود كارآيي عملكردي، استفاده نمايند.