ارتباط بين ابعاد شخصيت و جو انگيزشي ادراك شده با منش ورزشي زنان ورزشكار

مقدمه: منش ورزشي مفهومي است كه مكرراً به عنوان اخلاق از آن ياد مي شود. آرنولد (1984) منش ورزشي را به وسيله، جوانمردي، خلق خوب، احترام، ادب، خوشرويي، دلسوزي، نوع دوستي، و سخاوت و خير خواهي توصيف مي كند. متأسفانه امروزه شاهد برخورد هاي غير اخلاقي زيادي در محيط هاي ورزشي هستيم. ورزشكار ممكن است به دلايلي متعدد رفتار اخلاقي و غير اخلاقي داشته باشد. يكي از عوامل تعيين كننده در رفتار منش ورزشي مي تواند تفاوت هاي فردي باشد. و نخستين سرچشمه اين تفاوت ها شخصيت آدمي است. شخصيت نقش تعيين كننده اي بر رفتار مشهود و آشكار فرد دارد. تحقيقات در زمينه شخصيت در حوزه ورزش به دنبال پاسخ به اين سؤال اساسي است كه آيا مي توان عملكرد ورزشي را از طريق اندازه گيري هاي شخصيتي پيش بيني كرد؟ مليجي، رضاپور و ساعتچيان (1393) به اين نتيجه رسيدند كه از بين ابعاد شخصيت، ابعاد توافق پذيري، وظيفه شناسي و گشودگي پيش بيني كننده هاي معني دار براي منش ورزشي بودند. بر اساس نظريه بازي، يك محيط ورزشي مي تواند خواسته ها و انتظاراتي از ورزشكاران داشته باشد كه در تضاد با پيامدهاي اخلاقي و اجتماعي آنها است، در نتيجه ممكن است سبب شود تا بازيكنان تعهدات اخلاقي خود را به خاطر منافع سايرين كنار بگذارند و به اين ترتيب در سطح منطق اخلاقي پايين تر قرار گيرند (دودا، اولسون و تمپلين، 1991). لذا جو انگيزشي از جمله مباحث مهمي است كه رفتار بازيكنان را تحت تأثير قرار مي دهد. هدف اين مطالعه بررسي ارتباط بين ابعاد شخصيت و جو انگيزشي ادراك شده با منش ورزشي زنان ورزشكار بود. روش شناسي:جامعه آماري شامل دانشجويان دختر ورزشكار دانشگاه هاي پيام نور ايران بودند، كه به عنوان بازيكن تيم هاي ورزشي در ششمين المپياد ورزشي دانشجويان دختر دانشگاه هاي پيام نور ايران در حال رقابت بودند. از ميان آنها تعداد 160 نفر به عنوان نمونه و بصورت داوطلبانه در اين تحقيق شركت كردند. جهت گردآوري داده ها سه پرسشنامه پنج عاملي شخصيت، پرسشنامه جو انگيزشي ادراك شده (PMCSQ) و پرسشنامه مقياس چند بعدي گرايش به منش ورزشي (MSOS) مورد استفاده قرار گرفتند. پژوهش حاضر از نوع همبستگي است و براي تجزيه و تحليل داده ها از ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چند گانه استفاده گرديد. نتايج: تحليل رگرسيون چندگانه نشان داد كه از بين ابعاد شخصيت فقط ابعاد توافق پذيري و وظيفه شناسي پيش بيني كننده هاي معني داري براي منش ورزشي بودند. همچنين نشان داده شد كه جو انگيزشي تبحر محور رابطه ي خطي مثبت و معني دار و در مقابل جو انگيزشي عملكرد محور رابطه ي خطي منفي و معني داري با منش ورزشي داشتند. بحث و نتيجه گيري: با توجه به نتايج اين تحقيق پيشنهاد مي شود كه مربيان به ويژگي هاي شخصيتي بازيكنان توجه نموده و براي بالا بردن گرايش بازيكنان به رفتارهاي اخلاقي و منش ورزشي ،جو تبحر محور را بر تيم حاكم نمايند، و از ايجاد جو انگيزشي عملكرد محور پرهيز نمايند.