بررسي نيروهاي برشي و فشاري مفاصل اندام تحتاني در استارت دوي سرعت

مقدمه: در استارت دوي سرعت به دليل باز شدن سريع مفاصل و اعمال نيروي بيشينه به تخته استارت حين جدا شدن از آن احتمال بروز آسيب در دونده وجود دارد(1).تا كنون تحقيقات كمي در زمينه بررسي فاكتورهاي آسيب زا در اين مهارت انجام شده است.هدف از تحقيق حاضر بررسي و مقايسه نيروهاي برشي و فشاري وارد بر مفصل زانو و مچ پاي عقب در استارت دوي سرعت است. روش شناسي: 15دونده سرعتي با تجربه (ميانگين سني3±24 سال، ميانگين قد 5/10±170 سانتي‌متر و ميانگين جرم 5/7±75 كيلو-گرم) انتخاب و هريك از آنها سه استارت با سرعت حداكثر را اجرا كردند. داده‌هاي سينماتيك و سينتيك با استفاده از يك دوربين با سرعت 200 هرتز و صفحه نيرو سنج اندازه گيري شد. نيروهاي برشي و فشاري وارد بر مفاصل از روش ديناميك معكوس محاسبه شدند(2). نتايج: نتايج آماري نشان داد كه بين ميانگين نيروي فشاري زانو و مچ پا در استارت دوي سرعت تفاوت معني داري وجود دارد (p=0.01) به گونه اي كه نيروي فشاري وارد بر مچ پا تقريبا 7/23% بيشتر از نيروي فشاري وارد بر مفصل زانو است. همچنين اختلاف معني داري بين ميانگين نيروي برشي مفصل مچ پا و زانو مشاهده شد(p=0.04) ميانگين نيروي برشي مفصل مچ پا 3/11 درصد بيشتر از مفصل زانو است. بحث و نتيجهگيري: از آنجايي كه گشتاور مفصل مچ پا در مقايسه با مفصل زانو بيشتر بوده لذا نيروي عضلاني در مچ پا بيشتر است. با توجه به اينكه نيروي عكس العمل در مفصل مچ پا بيشتر بود در نتيجه منجر به افزايش ميزان بار بيشتر نسبت به مفصل زانو مي شود و اين افزايش مي تواند به طور ثانوي ميزان نيروهاي تماسي را در مفصل مچ پا افزايش دهد. از طرف ديگر عضلات مفصل مچ پا براي جبران بار اعمال شده بر مفصل فعاليت بيشتري در مقايسه با عضلات مفصل زانو خواهند داشت. نيروي عضلاني منبع اصلي فشار وارد برانتهاي تحتاني استخوان درشت نئي ميباشد و علاوه بر آن ، نيروي عكس العمل مفصلي نيز باعث ايجاد فشار بر انتهاي تحتاني درشت نئي ميگردد ، در نتيجه نيروي فشاري در اين مفصل بيشتر از مفصل زانو بود. نيروي عكس العمل مفصلي منبع اصلي ايجاد نيروي برشي بر انتهاي تحتاني درشت نئي نيز است، درنتيجه افزايش مقادير نيروي عكس العمل مفصلي در مفصل مچ پا به افزايش نيروي برشي نيز در اين مفصل در مقايسه با مفصل زانو منجر شده است (2). به طور كلي مي توان گفت احتمال آسيب هاي مرتبط با نيروهاي مكانيكي مفصلي در مچ پا بيشتر بوده لذا حمايت بيشتر و انجام اقدامات پيشگيرانه در اين مفصل به منظور كاهش خطرات آسيب هاي مفصلي توصيه مي شود.