تأثير هوشياري و انگيزش در برنامه‌هاي ورزشي

مقدمه: اگر چه ساختار و مشخصات متابوليكي و فيزيولوژيكي ورزشكاران در طول سال‌ها مورد مطالعه قرار گرفته است ولي مكانيسم‌هاي سايكولوژيكي كه كارايي و تأثير ميزان هوشياري و انگيزش بر روي ورزش و فعاليت‌هاي فيزيكي را حمايت كند، نامشخص باقي مانده است. اطلاعات علمي موجود، به طور عمده و بيشتر بر روي مشاهدات و مقايسه‌ها تمركز دارند. به همين منظور، هدف از اين پژوهش بررسي تحقيقات و كتاب‌ها در مورد تأثير ميزان هوشياري و انگيزش بر روي ورزش و فعاليت‌هاي فيزيكي مي‌باشد. روش‌شناسي: جستجوي سيستماتيك در پايگاه‌هاي داده‌ي و همچنين كتابخانه‌ها براي مشخص نمودن پژوهش‌هايي كه بر روي تأثير ميزان هوشياري و انگيزش نسبت به ورزش و فعاليت‌هاي فيزيكي انجام شده بودند و منابعي كه معتبرتر و به روزتر بوده و قرابت موضوعي بيشتري با تأثير ميزان هوشياري و انگيزش به تمرينات ورزشي داشتند انتخاب گرديدند. يافته‌ها: متغيرهاي سايكولوژيكي زيادي بر روي ورزش و فعاليت‌هاي فيزيكي تأثير مي‌گذارند كه عمده‌ترين آن‌ها شامل: ميزان هوشياري، انگيزش و انگيزه، فرسودگي شغلي، بيش‌تمريني، عواطف و احساسات، تعهد و مشاركت، شور و شوق، اشتياق، و نشاط و سرزندگي مي‌باشد؛ تمركز بيشتر پژوهش‌هاي انجام گرفته گرداگرد چند محور اصلي و عمده مي‌چرخند كه عبارتند از: انگيزش و هوشياري كه شامل كنترل‌هاي بيروني و كنترل‌هاي دروني و ارتباط آن‌ها با فرسودگي شغلي مي‌باشد؛ تعهد انگيزش شامل اعتماد به نفس، مشاركت، و اشتياق مشخص (1,2)؛ روش‌هاي ارزيابي هوشياري رواني و ارزيابي متغيرهاي روان‌شناختي با استفاده از پرسشنامه‌هاي خودگزارشي و با توجه به الف) نشاط، ب) حالات انگيزشي، و ج) عواطف و سنجش فاكتورهايي همچون نشاط و سرزندگي، حالت انگيزشي، و عواطف (عواطف مثبت و منفي)؛ و سيستم‌هاي ارزيابي كامپيوتري همانند سيستم ميندِوال و مقياس آنالوگ بصري (VAS). بحث و نتيجه‌گيري: در بيشتر نوشتجات روانشناسي ورزشي، به جاي توصيف مستقيم هوشياري ، تأثير حجم تمرينات و ارتباط آن با فرسودگي شغلي را شرح داده‌اند. اعتقاد بر اين است كه براي پرهيز از خستگي و عملكرد مداوم در طول زمان، ورزشكاران بايد هوشياري خود را بهينه‌سازي نمايند. با وجود اين، ويژگي‌هاي اصلي فرسودگي شغلي، تعهد، انگيزش و هوشياري تحت يك الگوي رواني مورد بررسي قرار گرفته است. مداخلات مطلوب براي هوشياري بر روي متغيرهايي شخصي متمركز شده‌اند كه عمدتاً مرتبط با انگيزش (تعيين اهداف، برنامه‌ي ساليانه)، و متغيرهايي مانند نشاط، عواطف، و كمال‌گرايي مي‌باشند. متغيرهاي زمينه‌اي، همانند محيط‌هاي انگيزشي نيز بايد در نظر گرفته شوند، اما فشار همسالان و فشار اسپانسرها، مؤسسات (نهادهاي ناظر ملي، باشگاه‌ها)، و پدر و مادر هم بايد مورد توجه قرار گرفته شود. در مرحله‌ي دوم، اغلب جنبه‌هاي رواني ذكر مي‌گردد كه هيچ توضيح فيزيولوژيكي نمي‌توان براي آن ارائه كرد ( amp;quot;اين پديده بايد به دليل موانع ذهني باشد، چرا كه از نقطه نظر فيزيكي، همه چيز خوب بود و هيچ مشكلي در تمرينات وجود نداشت. amp;quot;) اگر متغيرهاي روان‌شناختي در ارتباط با سطح هوشياري هستند، ارزيابي آن‌ها براي تكميل داده‌هاي فيزيولوژيكي ضروري مي‌باشد. در خاتمه، انتظار پيشرفت‌هاي قابل‌توجهي مي‌رود، بعد از آنكه فرآيندهاي فيزيولوژيكي و رواني- اجتماعي، به جاي آنكه به‌طور جداگانه‌اي بررسي شوند، با هم مورد مطالعه قرار گيرند.