تاثير يك دوره تمرينات مداخله اي بر تعادل كودكان مبتلا به اختلال نقص توجه/ بيش فعالي

مقدمه: اخـتلال ADHD يكي از شـايعتـرين اختلالهاي رفتاري دوران كودكي شـناخته شـده است. اين اختلال بـيش از حـد فراگيـر و پايـدار بوده و بـا ويژگيهاي بي توجهي، بيش فعالي، تكانشـگري، توصـيف شـده است، از طرف ديگر نشان داده شده است كه كودكان مبتلا به اين اختلال در فعاليت هاي حركتي و هماهنگي حركتي، تعادل، برنامه ريز ي حركتي، حفظ كنترل و يكپارچگي حسي دچار مشكل هستند (3). كنترل تعادل يكي از عملكرد هاي حسي- حركتي با اهميت مي باشد كه در افراد مبتلا به نقص توجه و بيش فعالي دچار اختلال است؛ چراكه به توانايي يكپارچگي درون دادهاي سيستم هاي حسي مختلف بينايي، دهليزي، حس پيكري و تلاش براي توليد حركات هماهنگ با استفاده از پيام هاي حسي نياز دارند (2). به دليل تعداد و تنوع مشكلات كودكان با اختلال كمبـود توجه و بيش فعالي شيوه هاي درماني متفاوتي بـراي درمـان آنان مورد استفاده قرار گرفته است .براي مثال، نقش بازي درماني در بهبود توجه و مهارت هاي حركتي در جمعيت كودكان مبتلا به اختلال نقص توجه و بيش فعالي مشخص شده است. اما از طرفي اين خدمات در ايران پرهزينه مي باشد كه در جامعه نيز چندان در دسترس نيستند و لزوم وجود روشي در دسترس و كم هزينه تر، كه در عين حال تاثيرات قابل ملاحظه اي داشته باشد احساس مي گرد (2). علاوه بر اين نتايج مطالعات اخير نشان مي دهد كه شركت در تمرينات ورزشي اثري مشابه دارو درماني دارد (1). لذا هدف از انجام پژوهش حاضر بررسي تاثير يك دوره تمرينات ويژه تعادلي بر تعادل ايستا و پوياي كودكان دختر مبتلا به اختلال بيش فعالي/ نقص توجه بود. روششناسي: جامعه آماري اين پژوهش نيمه تجربي كليه كودكان دختر بيش فعال مشغول به تحصيل در سال تحصيلي 95- 1394 در دبستان هاي شهر سمنان بودند كه از بين آن‌ها تعداد 24 نفر به صورت هدفمند به عنوان نمونه آماري انتخاب و به‌طور تصادفي در دو گروه كنترل (12 نفر) و تجربي (12 نفر) قرار گرفتند. در ابتدا از آزمودني ها، پيش آزمون تعادل ايستا ( با استفاده از تست اصلاح شده لك لك ) و پويا ( با استفاده از تست راه رفتن پاشنه به پنجه) به عمل آمد. سپس گروه تجربي شش هفته برنامه تمرينات ويژه تعادلي(ايستادن روي يك پا، تعادل رفت و برگشت، تعادل پويا و ايستادن روي دوپا) را به صورت سه جلسه در هفته و هر جلسه 60 دقيقه را انجام دادند. اين مدت زمان شامل 10 دقيقه گرم كردن، 40 دقيقه تمرينات تعادلي، و در نهايت 10 دقيقه سرد كردن بود. در اين مدت گروه كنترل در هيچ فعاليتي شركت نمي كرد. در نهايت از هر دو گروه پس آزمون به عمل آمد. جهت مقايسه گروه ها از آزمون t وابسته استفاده شد. تمامي تجزيه و تحليلهاي آماري با استفاده از برنامه Spss نسخه 16 در سطح) 05 /0 ≥(P انجام و در نظر گرفته شد. نتايج: نتايج اين پزوهش نشان داد كه 18 جلسه تمرينات تعادلي منتخب، باعث بهبود معنادار تعادل ايستا و پوياي كودكان بيش فعال شد) 05 /0 ≥(P. بحث و نتيجه گيري: نتايج حاضر از اين پژوهش مي تواند در نيل به اهداف مختلف از جمله بهبود تعادل و عملكرد و بازتواني كودكان ADHD به كار گرفته شود، از اينرو متخصصان و مربيان تربيت بدني و كاردرمانگران با توجه به تأثيرات اين تمرينات مي توانند در جهت بهبود عملكرد اين كودكان از آن سود جويند.