شناسايي عوامل موثر بر تعهد و وفاداري هواداران به تيم هاي فوتبال باشگاهي درجمهوري اسلامي ايران

در فوتبال امروزي، هوادار كليدي‌ترين نقش را در پيشرفت تيم‌هاي ملي و باشگاهي ايفا مي‌كنند. فوتبال بدون تماشاگر هيچ جذابيتي ندارد و عموماً تيم هايي موفق‌تر هستند كه تماشاگران وفادار دارند. همانطور كه مك كارتي و همكاران (2014)، در مطالعه خود نشان دادند كه رسانه‌هاي اجتماعي و وب سايت‌ها از عوامل موثر به وفاداري به برند در فوتبال انگلستان مي‌باشد. از اين رو هدف از انجام اين پژوهش شناسايي مؤلفه‌هاي مؤثر بر تعهد و وفاداري هواداران به تيم هاي فوتبال باشگاهي درجمهوري اسلامي ايران بود. اين تحقيق از نظر هدف كاربردي بوده كه روش انجام آن كيفي مي باشد. تحقيق حاضر اكتشافي است چرا كه به دنبال اكتشاف و فهم عميق تر اين موضوع بوده است كه كدام عوامل تاثيرگذار در وفاداري هواداران به تيم هاي فوتبال باشگاهي مي‌باشند. جامعه آماري اين پژوهش را مجموعه‌اي را متخصصين و فعالين در حوزه بازاريابي ورزشي، مديران باشگاه هاي ورزشي و اساتيد دانشگاهي تشكيل دادند. براي انتخاب خبرگان جهت انجام مصاحبه‌ها و شناسايي مؤلفه‌ها، از روش نمونه گيري زنجيره‌اي يا گلوله برفي استفاده شد. بدين معني كه افراد واجد شرايط به طور هدفمند و با توجه به داشتن اطلاعات ذي-قيمت برگزيده شدند. فهرست خبرگان به كمك خبره مصاحبه شونده تكميل گرديد و مصاحبه تا تكميل مصاحبه‌ها و اشباع نظرات ادامه يافت كه در نهايت با 13 مصاحبه شونده اين بخش به پايان رسيد. در اين پژوهش محقق ابتدا با بررسي ادبيات پيشينه و مباني نظري تحقيق، پيش زمينه‌اي را براي انجام مراحل بعدي تحقيق فراهم كرد. سپس با انتخاب چند مولفه اصلي حاصل از مطالعات، اهداف تحقيق مشخص گرديد. سپس مصاحبه‌هاي كيفي با نخبگان و خبرگان بازاريابي ورزشي باتوجه به راهنماي مصاحبه و به شيوه‌ي مصاحبه عميق انجام شد. در مرحله ابتدايي تجزيه و تحليل تحقيق جمع آوري داده‌هاي تحقيق با استفاده از يادداشت برداري صورت گرفت. سپس محقق از متن اين يادداشت‌ها كدهاي طبيعي را مشخص كرد. در مرحله بعد محقق به كدگذاري باز پرداخت. در اين شيوه از كدگذاري، محقق داده‌هاي بدست آمده از مصاحبه و يا كدهاي طبيعي را به مقوله‌هاي اطلاعاتي تقسيم مي‌كند؛ به اين صورت كه ابتدا تعدادي مقوله را مشخص مي‌كند و سپس به آرامي تعداد آنها را كاهش داده و به اين‌صورت مضامين اصلي تحقيق را شناسايي مي‌كند. يافته‌هاي بخش كيفي تحقيق شامل 25 عامل شناسايي گرديد كه 8 عامل مربوط به مولفه فني و تكنيكي، 5 عامل مربوط به مولفه هيجاني و عاطفي، 7 عامل مربوط به مولفه خدمات رفاهي و 5 عامل مربوط به مولفه مديريتي شناسايي گرديد. با بهره‌گيري از شناخت عوامل موثر در تعهد و وفاداري هواداران مي‌توان ضمن ايجاد رابطه بلند مدت با تماشاگران، فعاليت‌هايي را كه از ديد آنها مهم و ارزشمند مي‌باشند، تقويت و بهبود بخشيد و تماشاگران بيشتري را جذب و به تيم وفادار ساخت و درآمد بيشتري را كسب كرد. از اين‌رو شناخت عوامل تاثير گذار بر وفاداري به برند و متغيرهاي آن عاملي ضروري جهت حفظ تماشاگران و افزايش توان رقابتي را فراهم مي آورد. لذا به مديران تيم‌هاي ملي و باشگاهي پيشنهاد مي‌شود با در نظر گرفتن اولويت بندي صورت گرفته در عوامل شناسايي شده اين پژوهش در بالا بردن رضايت هر چه بيشتر تماشاگران و تقويت وفاداري آنان بكوشند.