بررسي نقش سرمايه اجتماعي در انگيزه مشاركت به فعاليت هاي ورزشي جانبازان و معلولين استان چهارمحال و بختياري

مقدمه: وجود افراد معلول و كم‌توان در جامعه قدمتي به بلنداي پيدايش بشر دارد و معلوليت يك شانس برابر براي همه افراد جامعه است. غالباً فرد معلول را ناتوان مي‌شمارند، حال آن‌كه معلوليت فرد لزوماً او را ناتوان نمي‌كند (1). درك و شناسايي عوامل مؤثر بر گرايش جانبازان و معلولين به سوي فعاليت‌هاي ورزشي نيازمند توجه جدي است. از جمله اين عوامل مي‌توان به سرمايه اجتماعي اشاره كرد. سرمايه اجتماعي به صورت يك رابطه دو جانبه محكم بين سطوح مشاركت مدني و اعتماد بين فردي خود را نشان مي‌دهد به‌ طوري كه هر چه مشاركت شهروندان در جوامع‌شان بيشتر باشد، آن‌ها بيشتر مي‌آموزند تا به همديگر اعتماد نمايند و هرچه اعتماد بين آن‌ها بيشتر باشد، احتمال بيشتري وجود دارد كه در امور جوامع خود مشاركت نمايند (2). با توجه به اينكه تحقيق كمتري در رابطه با سرمايه اجتماعي و انگيزه‌ي مشاركت در فعاليت‌هاي ورزشي جانبازان و معلولين صورت گرفته، لذا محققان را بر آن داشته كه در اين زمينه تحقيق نمايند. روش‌شناسي: تحقيق حاضر از نظر هدف كاربردي و از نظر روش توصيفي از نوع همبستگي است و جمع‌آوري اطلاعات به صورت ميداني و از طريق پرسشنامه انجام شده است. جامعه‌ي آماري آن را كليه افراد جانباز و معلول ورزشكار استان چهارمحال و بختياري كه طبق آمار اداره كل تربيت بدني 160 نفر ( 95معلول و 65 جانباز) بودند، تشكيل دادند. به دليل محدويت جامعه‌ي آماري به روش سرشماري كليه‌ي اعضاء به عنوان نمونه تحقيق انتخاب شدند. به منظور گردآوري اطلاعات از پرسشنامه‌هاي سرمايه اجتماعي بر اساس مدل اسكات SCAT)) و انگيزه مشاركت در فعاليت ورزشي هونگ كه پايايي آن‌ها با استفاده از آزمون آلفاي كرونباخ به ترتيب 92/0 و 84/0و روايي صوري پرسشنامه‌ها با نظر خواهي از 12 تن از اساتيد تربيت‌بدني مورد تاٌييد قرار گرفت، استفاده گرديد. براي تجزيه و تحليل توصيفي يافته‌ها از ميانگين، انحراف استاندارد و درصدها استفاده شد و براي تجزيه و تحليل استنباطي يافته‌ها نيز از آزمون كالموگروف اسميرنوف براي آزمون نرمال بودن داده‌ها، آزمون‌هاي آماري ضريب همبستگي پيرسون و رگرسيون چندگانه استفاده گرديد. نتايج: نتايج تحقيق نشان داد كه بين وضعيت سرمايه اجتماعي و انگيزه مشاركت در فعاليت‌هاي ورزشي رابطه معني‌دار و مستقيمي وجود دارد (597/0r=، 01/0p=) و همچنين مقدار ضريب همبستگي چندگانه، يعني تركيبي از مولفه‌هاي سرمايه اجتماعي و انگيزه مشاركت در فعاليت‌هاي ورزشي 598/0 و ضريب تعيين 357/0 مي‌باشد. بحث و نتيجه‌گيري: با توجه به نتايج تحقيق حاضر مي‌توان بيان كرد كه ورزش و فعاليت‌هاي‌بدني و شركت فرد در فعاليت‌هاي گروهي و عضويت در آن‌ها شرايطي را فراهم مي‌سازد تا فرد با تعامل و برقراري ارتباط با ساير افراد و احساس تعلق به گروه، منافع و مصالح جمع را محترم بشمارد. اين چنين فعاليت‌ها مي‌تواند باعث افزايش سطح سرمايه اجتماعي و مولفه‌هاي آن نظير، هنجارهاي اجتماعي و مشاركت افراد گردد. 1. Atherly K. sport: localism and social capital in rural Western Australia. Geographical Research 2010; 44 (4): Pp. 348-60. 2. Kayani, M; Shirvani, T; Ghanbari, H; Kiani, S. Positioning exercise in how to spend Veterans and Disabled sport activities. Journal fifth year veteran. 2012; No. 18. Pp. 34- 26.