بررسي توسعه سد خدآفرين، مزيت ها و راهكارهاي توسعه پاياب سد خداآفرين در منطقه مغان (مطالعه موردي: سد خداآفرين از استان آذربايجان شرقي تا پارس آباد مغان)

هدف از احداث سد خداآفرين در شهرستان خداآفرين و پاياب سد خداآفرين در مغان، ذخيره سازي آب و كنترل سيلاب هاي رودخانه ارس به منظور آبياري از اراضي كشاورزي پايين دست سد و نيز توليد برق آبي مي‌باشد. اين سد بطور مشترك توسط ايران و جمهوري آذربايجان ساخته شده است. سد خداآفرين بر روي رودخانه ارس در مرز ايران و جمهوري آذربايجان در فاصله ۱۹۶ كيلومتري پايين دست سد ارس و در محدوده شهرستان خداآفرين استان آذربايجان شرقي در ۲۴۰ كيلومتري شمال شرقي شهر تبريز بين پل خداآفرين و روستاي ساريجالو قرار دارد. با مطالعات پيمايشي، و با تحليل و مشاهدات عيني در جامعه آماري بررسي سد خدآفرين از شهرستان خدآفرين تا شهرستان پارس‌آباد مغان به روش SWOT مي توان به طرح آبياري خداآفرين، افزايش درآمد خانوارهاي منطقه، بهبود وضعيت بهداشت و درمان و از سوي ديگر، جلوگيري از مهاجرت و حتي مهاجر پذيري از ديگر پيامدهاي شبكه اشاره كرد، اين سد علاوه بر جلوگيري از خروج سالانه يك ميليارد متر مكعب آب از كشور توان توليد انرژي برق ساليانه معادل 500گيگاوات ساعت را دارد. در آينده نزديك در دشت مغان كشت به صورت مكانيزه و صنعتي با فناوري نوين صورت مي‌گيرد و توسعه صادرات به كشورهاي هدف و توسعه كشت گلخانه‌اي از ديگر اهداف دست‌اندركاران بخش كشاورزي در اين منطقه است. منطقه مغان جزء مناطقي است كه محصولات استراتژيك بيشتري در اين مناطق كشت مي شود و اراضي پاياب سد خداآفرين با تكميل اين قابليت را دارد كه محصولات صادرات محور و با ارزش افزوده صادراتي بالا را دراين محل كشت نمايد. عملياتي شدن شبكه آبياري مدرن در پاياب سد خداآفرين و آبي كردن 62 هزار هكتار از اراضي اسباب تحول و جهش اقتصادي را در مغان فراهم مي‌آورد، اجراي پروژه عظيم پاياب سد خداآفرين، منطقه مغان را در حوزه اقتصادي متحول كرده و زمينه اشتغال و درآمدزايي بيشتر را فراهم مي‌آورد. با اجراي طرح پاياب سد خدافرين در پارس‌آباد‌مغان قابليت و پتانسيل قوي براي اجراي مجتمع‌هاي عظيم كشت و صنعت و دامپروري و همچنين طرح‌هاي مختلف كشاورزي و صنايع تبديلي و تكميلي در اين منطقه فراهم مي‌آيد.