بررسي رابطه رشد هوشمند و رشد پراكنده

رشد و گسترش كالبدي شهر فرآيندي است كه بر تمام نظام ها و ساختارهاي شهر به طور مستقيم يا غيرمستقيم تأثير ميگذارد. به همين دليل چنانچه اين فرآيند جريان درستي را طي نكند، اثرات نامطلوب بسياري بر اجزاي مختلف شهر برجاي ميگذارد. رشد و گسترش پراكنده يكي از اَشكال رشد شهر است كه براساس عوامل متعددي چون دگرگوني بنيان اقتصادي شهر و فراهم شدن امكان بورس بازي زمين، سياستهاي سهل انگارانه شهرسازي و تصميم گيري هاي ناگهاني براي توسعه شهري، قوانين و برنامه هاي ناكارآمد شهري شكل ميگيرد. گسترش پراكنده شهر موجب پيدايش پيامدهاي ناگوار زيست محيطي، اجتماعي و اقتصادي شده و براي شهرهايي كه با آن دست درگريبانند به مسئله اي بغرنج تبديل شده كه اگر تمهيداتي براي كند كردن روند رشد سريع و بي برنامه اين شهرها صورت نگيرد بار سنگيني را بر شهر تحميل ميكند. تداوم اين روند ميتواند به تدريج به تضعيف مديريت شهري و كاهش روزافزون توانايي آن براي رفع اين مشكل و نيز نزول روز افزون كيفيت زندگي در شهر منجر شود. حل مشكل گسترش پراكنده شهري ضروري است، زيرا در بخش اعظم شهر منجر به تضعيف روابط اجتماعي، افزايش مصرف سوخت هاي فسيلي و وابستگي به اتومبيل و بسياري مشكلات ديگر شده است كه تاكنون نظرات مختلفي در اين زمينه مطرح شده كه يكي از اين نظريات، رشد هوشمند شهري است كه با رعايت اصول اصلي آن مي تواند راهبردي اساسي بر انتظام فضايي شهرهاي جهان واقع شود. در اين تحقيق سعي مي شود به نظريه رشد هوشمند شهري، تعاريف و اصول آن، معايب و مزاياي آن، تفاوت هاي آن با اسپرال شهري و انتقادهاي وارده به رشد هوشمند شهري به صورت جامع پرداخته شود. روش تحقيق در اين مقاله توصيفي - تحليلي بوده است و از نوع كاربردي است. نتايج اين پژوهش نشان مي دهد كه از مقايسه شاخص هاي رشد هوشمند و اسپرال شهري با توسعه پايدار مشخص شد كه اصول رشد هوشمند در مقايسه با پراكندگي شهري در جهت دستيابي به شهر پايدار منطقي تر مي باشد.