تأثير اندركنش سازه-خاك-سازه بر ضريب اصلاح تغيير مكان

يكي از پركاربرد ترين معيار هاي طراحي سازه، تغيير شكل آن است. بر اساس آيين نامه هاي طراحي ايران و جهان، براي بررسي اين معيار از ضريبي به نام ضريب اصلاح جابجايي استفاده ‌شده است تا با آن بتوان تغيير شكل هاي الاستيك را به غير الاستيك تبديل نمود. اندركنش سازه-خاك-سازه مانند اندركنش خاك-سازه بر روي تغيير شكل هاي سازه با تفاوت در مقدار، تأثيرات بسزايي مي گذارد؛ اما در آيين نامه هاي طراحي تنها اثرات اندركنش خاك-سازه در پاسخ سازه ها لحاظ مي گردد. اين مقاله قصد دارد تا اثرات اندركنش سازه-خاك-سازه را بر روي ضريب اصلاح جابجايي بررسي كند و در ادامه، روابطي جهت تأثير اندركنش سازه-خاك-سازه بر جابجايي سازه ارائه دهد تا بدون مدل سازي سازه هاي مجاور يك سازه اصلي، بتوان تأثيرات اين پديده را بر سازه اصلي منظور نمود. براي اين هدف، سازه هاي 2 تا 15 طبقه با فاصله‌هاي صفر، 10 و 25 متري، بر روي خاك، در نرم افزار OpenSees مدل و با استفاده از يك مجموعه 8 تايي از ركورد هاي زلزله، تحليل ‌شده‌اند. خاك و سازه داراي رفتار غيرخطي هستند و خاك به‌صورت يك محيط پيوسته مدل سازي شده است. بر اساس نتايج اين پژوهش، با در نظرگيري حالت بحراني، اندركنش سازه-خاك-سازه نسبت به اندركنش خاك-سازه، حداقل باعث افزايش 5 درصدي در جابجايي سازه مي شود. حداكثر اين مقدار افزايش براي سازه 15 طبقه برابر 70 درصد و براي پاسخ دريفت آن برابر 42 درصد است.