تحول و تكامل حقوق شهروندي از گذشته تا به امروز

همانند ساير مفاهيم حقوقي، مفهوم شهروند و حقوق شهروندي در گذر زمان تحول و تكامل يافته است. در برخي از جوامع باستاني شهروندي يك سرزمين تنها صاحب آن را از حقوق ساده‌اي مانند حق تملك و حق به بردگي گرفته نشدن برخوردار مي‌كرد، اما به مرور زمان و با تغيير بافت‌ اجتماعي و اقتصادي جوامع، حقوق متعلق به شهروندان نيز دامنه وسيع‌تري پيدا كرد و حوزه‌هاي مختلفي از زندگي آنان نظير آزادي‌هاي فردي، حريم خصوصي افراد، تابعيت، رفاه اجتماعي و غيره را در بر گرفت. علاوه بر آن در دهه‌هاي اخير با پيشرفت فناوري، حقوق ديگري نظير حق دسترسي به اطلاعات، حق برخورداري از محيط زيست و توسعه پايدار، حق دسترسي به فضاي مجازي و جز آن نيز به عنوان حقوق نسبتا جديدي كه شهروندان بايد از آن‌ها برخوردار باشند مورد شناسايي قرار گرفته‌اند. اين تكامل و گسترش دامنه حقوق شهروندي علاوه بر تحولات اقتصادي و اجتماعي مرهون كوشش‌ها، مبارزات، انقلاب‌ها و ديگر تحولات سياسي در كشورهاي مختلف است. اين مقاله در صدد است با مرور سير اين تحول از دوران باستان تا عصر حاضر ديدي كلي از تلاش‌هاي صورت گرفته تا به امروز براي پاسداشت حقوق شهروندان را ارائه نمايد.