آزادي بيان در فضاي سايبر، جلوه اي از حقوق شهروندي

در فرهنگ سياسي و فلسفي كمتر واژه اي به اندازه «آزادي» به بازي گرفته شده است. در حالي كه پاره اي از دكترين آزادي را به مفهوم رهايي از هر گونه قيد و بند دانسته اند، جمعي ديگر آن را اطاعت از عقل و اقدام به قانون معني كرده اند. گويي رمز اين همه اختلاف و ابهام در خود واژه آزادي نيز نهفته باشد. امروزه آزادي بيان بصورت گسترده‌اي يكي از حقوق بشر تلقّي ميشود؛ بدين معني كه انسان‌ها «بخاطر انسان بودنشان» حقّ آزادي بيان دارند.در كنار پذيرش عمومي مفهوم آزادي بيان، از طرف ديگر توافقي عمومي نيز وجود دارد كه بايد براي آزادي بيان حد و مرز مشخّص كرد؛ ديگر فضاي سايبر يك فضاي تك بعدي وب سايتي نيست ، امروز مخاطب بدون اينكه احساس كند در ميان چندين وجه از اشكال سايبر است،مي توان فضاي سايبر را به مثابه درياچه اي در نظر گرفت كه ابعاد گوناگون آن مانند جزاير كوچك و بزرگي هستند كه شناگران در اين فضا هر از چندگاهي به يكي از اين جزاير سر مي زنند.امروزه ديگر فعاليت در يك عرصه از فضاي سايبر نمي تواند يك فعاليت اثر گذار و جامع باشد بلكه بسياري از مراكز مهم و تاثير گذار در تمام ابعاد اين فضا با محتواهاي مختلف در موضوعات مشترك فعال هستند. اين پژوهش با تبيين حق بر آزادي بيان از منظر ميثاق بين المللي مدني و سياسي به ارتباط اين نوع از حق با فضاي سايبر پرداخته و مزيتها و محدوديتهاي آزادي بيان را با استفاده از ابزارهاي محدودكننده دولتها در اين فضا تحليل نمايد.