نگرشي نو به حقوق شهروندي و حق برخورداري از دادرسي عادلانه با تأكيد بر قانون آيين دادرسي مدني ايران

كلمة شهروند شامل اتباع يك كشور است كه داراي مليت آن كشورند؛ خواه اين افراد در داخل آن كشور بوده، خواه خارج از مرزهاي آن زندگي كنند. حقوق شهروندي نيز مجموعة حقوق، وظايف و مسئوليت‌هاي حاكم بر روابط و تعاملات شهروندان نسبت به يكديگر و همچنين قواي حاكم بر كشور است. مبناي نخستين حقوق شهروندي را بايد اصل كرامت ذاتي انسان دانست. قانون اساسي، قانون برنامة چهارم توسعه، منشور حقوق شهروندي، مباني ديگر حقوق شهروندي در كشور ما است. در اين راستا تلاش‌ بسيار شده است تا‌ با‌ توجّه به نارسايي‌ها و پيچيدگي‌هايي كه درنظام قضايي كشور وجود دارد ازحقوق شهروندان در برابر نهادهاي قضايي و ضابطان دادگستري پاسداري شود. حق برخورداري از دادرسي عادلانه به معناي تضمينات كلي است كه جهت رعايت حقوق طرفين در فرآيند دادرسي انواع دعاوي در امور مدني در مكانيزم قضايي پيش بيني شده است. حق دسترسي همة افراد ملت به دادخواهي و دادگاه‌هاي صالح در امور مدني، حل و فصل خصومت وكشف حقيقت، مستدل و مستند بودن حكم دادگاه، حق تجديدنظرخواهي به آراي صادره، حاكميت اصل برائت‌، و موانع فرا روي حقوق شهروندي مورد بررسي قرار گرفته است كه مي‌تواند در فراهم كردن زمينهء دادرسي عادلانه‌تر و منصفانه‌تر ياري‌رسان باشد.