بررسي نقش ادبيات كودك و نوجوان در نهادينه كردن مولفه هاي حقوق شهروندي

توسعه همه جانبۀ اجتماعي و فرهنگي با خلق «شهروند» است كه تحقق مي يابد و خلق شهروند به صورت يكباره و تصادفي امكانپذير نيست. اين فرايند، زمانبر و مستلزم آموزش هاي درست و متناسب است. اينكه اين آموزش ها بهتر است در كودكي به افراد داده شود تقريباً اصل پذيرفته‌اي است ولي نوع و چگونگي ارائه اين آموزش ها در دروه كودكي قابل بررسي بيشتر است. فرضيه اي كه در اين مقاله مطرح شده است اين است كه احتمال شكست و ناكامي آموزش هاي مستقيم و نيمه‌مستقيم به كودك بيشتر است و آموزش هاي غيرمستقيم و ضمني از توانايي ،پايداري و اثر گذاري بيشتري برخوردارند و در اين ميان ادبيات كودك و نوجوان به خاطر ويژگي هاي خاص خود بهترين محمل براي دروني كردن حقوق شهروندي و تكوين هويت مدني و تثبيت آنهاست. در واقع اين مقاله بر اساس اين پرسش ها شكل گرفته است كه ادبيات كودك و نوجوان چه نقشي مي تواند در نهادينه كردن مولفه هاي حقوق شهروندي ايفا كند؟ آيا هر آنچه در حوزه ادبيات كودك توليد مي شود از چنين قابليتي برخوردار است؟ ويژگي هايي كه بايد يك اثر ادبي داشته باشد تا بتواند چنين نقشي ايفا كند كدام است؟ اين مقاله سعي كرده است به شيوة توصيفي- تحليلي به پرسش هاي تحقيق پاسخ دهد و از رهگذر پاسخ به اين پرسش هاست كه نشان داده مي شود اثري كه مي خواهد مولفه هاي حقوق شهروندي را به مخاطب كودك منتقل كند بايد از چه ويژگي هاي برخوردار باشد. از اين رو اين پژوهش مي تواند به عنوان راهنماي نويسندگان و مولفين حوزه كتاب كودك براي تدوين و تاليف اثر با موضوع حقوق شهروندي براي كودكان و نوجوانان مورد استفاده قرار گيرد.