جلوه هاي حقوق شهروندي در شاهنامة فردوسي

در پژوهش حاضر بعد از بررسي و معناي واژة شهر كه بيش از يكصد و پنجاه بار در شاهنامه بسامد دارد، از دريچه ها و زواياي گوناگون به مظاهر و جلوه هاي حقوق شهروندي در شاهنامة فردوسي پرداخته شده است. شاهنامه تصويري است از زندگي پيشينيان ما كه براي جاودان ماندن نام ايران از هيچ كوششي فروگذار نكرده و در عين حال بسيار قانون باور و قانون مدار بوده اند. شاهنامه تنها يك اثر حماسي، داستاني يا تاريخي نيست، بلكه مجموعه اي از قوانين و آداب و رسوم و آيين هاي ايرانيان باستان است. به ديگر سخن بايد گفت كه موضوع اصلي شاهنامه داد است و هر نوع بيداد محكوم است، و اين درس مهمّ شاهنامه در پاسداشت حقوق شهروندي است. جلوه-هاي حقوق شهروندي در شاهنامه بازتاب بسياري دارد كه از آن ميان مي توان به اعتدال و ميانه روي، بشردوستي و دلسوز بودن با همنوع، كوشندگي و تركِ تنبلي، خدمت به خلق و دستگيري از مظلوم، داد و دادورزي، بي آزاري و اذيّت نكردن مردم، خيّر بودن و ترويج كارِ خير، سپردن كارها به افراد شايسته و كاردان و... اشاره كرد كه در متن مقاله با شواهد گوناگون از شاهنامه كاويده و شكافته شده اند.