برآورد تابع تقاضاي مخارج نظامي در ايران

Estimating the Demand Function of Military Expenditure in Iran

مخارج نظامي در كشورهاي مختلف يكي از مخارج ضروري است كه هر كشوري در جهت حفظ امنيت و دفاع از مرزهاي خود بايد به آن توجه كند. عوامل متعددي بر ميزان مخارج كشورهاي مختلف اثر دارد كه از اين جمله مي توان به درآمد، جمعيت، وضعيت استراتژيكي و مخارج نظامي كشورهاي همسايه اشاره كرد. اين مقاله با توجه به عوامل مذكور به دنبال بررسي اين عوامل بر تقاضاي مخارج نظامي در ايران است. در اين راستا با استفاده از يك مدل رشد تابع تقاضاي مخارج نظامي براي ايران مدنظر قرار گرفت كه عوامل موثر بر آن شامل توليدناخالص داخلي، درآمد نفتي، مخارج نظامي كشورهاي عربستان، تركيه، اسراييل و پاكستان، جمعيت و متغير مجازي ورود نظامي آمريكا به منطقه با حمله به افغانستان بود. دوره زماني مورد بررسي از سال 1980 تا 2015 مورد بررسي قرار گرفت كه با روش خودرگرسيون با وقفه هاي توزيع شده اين تابع تقاضا برآورد گرديد. نتايج حاصل از اين مطالعه نشان داد كه اثرمخارج كشورهاي همسايه بر مخارج نظامي ايران به ترتيب پاكستان و تركيه منفي و اسراييل و عربستان مثبت است و درآمد نفتي بر مخارج نظامي داراي اثر مثبتي است. توليدناخالص داخلي داراي اثر منفي است كه نشان دهنده منفي بودن كشش درآمدي و پست بودن مخارج نظامي در ايران است. اثر جمعيت نيز بر مخارج نظامي داراي اثر مثبتي بوده است. متغير مجازي وارد شده يعني حمله نظامي امريكا به افغانستان نيز داراي اثر مثبتي بر مخارج نظامي ايران بوده است.