بررسي و مقايسه ي مهارت هاي خواندن و نوشتن فارسي در دانش آموزان دوزبانه (تركي ازبك- فارسي و فارسي دري- فارسي) و دانش آموزان يك زبانه ي فارسي زبان در مقطع ابتدايي

مقاله ي حاضر به روش ميداني و توصيفي- تحليلي به بررسي و مقايسه ي مهارت هاي خواندن و نوشتن در دانش آموزان دوزبانه (تركي ازبك- فارسي و فارسي دري- فارسي) و دانش آموزان يك زبانه ي فارسي زبان در مقطع ابتدايي پرداخته است. جامعه ي آماري اين پژوهش كليه ي دانش آموزان دوزبانه ي مقطع ابتدايي شهر مرودشت است و نمونه ي پژوهش30 دانش آموز پسر از مدرسه ابتدايي شهيد عليپور شهرستان مرودشت شامل 15 دانش آموز يك زبانه فارسي زبان و 9 دانش آموز دوزبانه فارسي دري و فارسي زبان و 6 دانش آموز دوزبانه تركي ازبكي و فارسي زبان مي باشد. در اين تحقيق پژوهشگر در پي يافتن پاسخ اين پرسش هاست كه، در بين دانش آموزان يك زبانه و دو زبانه در مهارت خواندن فارسي چه تفاوتها و شباهت-هايي وجود دارد؟ در بين دانش آموزان يك زبانه و دو زبانه در مهارت نوشتن فارسي چه تفاوت ها و شباهت هايي وجود دارد؟ به منظور پاسخ به اين پرسش ها، داده هاي پژوهش در بخش گفتار با بهره گيري از دو معيار سرعت خواندن متن و درستي خواندن متن مورد ارزيابي قرار گرفته است. در بخش نوشتاري نيز داده ها از طريق دو نوع انشا با يك موضوع آزاد و يك موضوع از پيش تعيين شده جمع آوري شده اند. به منظور بررسي واژه ها در گفتار و نوشتار از الگوي آقاگل زاده (1388) استفاده شده است. در اين الگو ميزان نگارش املاي درست واژه ها، ميزان رعايت آرايش سازگاني جمله در زبان فارسي، ميزان كاربرد صفات در توصيف موضوع مورد بحث در انشا، ميزان عدم تكرار كلمات و جملات خاص در نگارش و استفاده دانش اموز از انواع خاصي از افعال، كلمات و جملات مانند، ميزان كاربرد صفات و قيدها، ميزان كاربرد واژه هاي حالت، واژه هاي تشديد كننده، واژه هاي نشان دهنده ي وجه و تقريب، كاربرد سبك رسمي و عاميانه در نوشتار و غيره مورد ارزيابي و تحليل قرار گرفته است. نتايج تحقيق بيانگر آن است كه، دانش آموزان يك زبانه در خواندن متون فارسي داراي سرعت و دقت بيشتري از دانش آموزان دو زبانه هستند، همچنين دانش آموزان يك زبانه در بخش نگارش فارسي، بيشتر از دانش آموزان دو زبانه املاي درست واژه ها را رعايت مي كنند و ميزان كاربرد صفات، واژه هاي تشديد كننده، واژه هاي حالت و قيد ها در توصيف يك موضوع در انشاي اين دانش اموزان به مراتب بيشتر از دانش آموزان دو زبانه است، و سبك نگارش انها به سبك رسمي نزديك تر مي باشد، نگارش فارسي هر دو گروه دانش اموزان يك زبانه و دو زبانه در عدم رعايت آرايش سازگاني جمله داراي شباهت مي باشد. به نظر مي رسد ضعف دانش آموزان دو زبانه در اين دو مهارت به شيوه هاي آموزشي و متون آموزشي مربوط مي شود و حل اين مشكل، اصلاح اين دو موضوع را مي طلبد.