غيرت ازنگاه مولانا

عرفان به عنوان يكي از مظاهر اجتماعي وفرهنگي سهم عمده اي را در ارتقاواعتلاي اخلاقي وديني افرادبرعهده گرفته است.بزرگان عرفان مضامين واصطلاحات شان را از آيات وروايات استنباط واستخراج مي كنندچه بسا كه اين مضامين از اصطلاحات رايج عرفي هر زمانه باشد،يكي از مفاهيم رايج در عرف واخلاق واجتماع ودين غيرت است كه عرفانيزبدان پرداخته اندكه در عرف به معناي حفاظت ازناموس وهمسروفرزند وكشورودين وملت است ودرعرفان، غيرناپذيري وكراهيت مشاركت غيراست با محبوب.كه به غيرت عشق وعاشقي ومعشوقي تقسيم مي شود خداوندمتعال به حكم آيه ي«ُيحِبّهُم وَ يُحِبّوُنَهُ »معشوق وعاشق جهانيان است اونسبت به بنده ي خود غيرت مي ورزد وكراهيّت دارد كه بنده ازياداوغافل شده وبه محرّمات وگناهان بپردازد وازطرف ديگر بنده نيز تمام مجاهده خويش را وقف رضايت معبودمي كند تا كسي چون او نتواند خدارااطاعت نمايد.مولانانيز به عنوان يكي از عارفان بزرگ در پرداختن به موضوع غيرت موشكافانه آن را درمتن وبطن اشعارش گنجانده است .اوغيرت را غيرازهمه بودن خداوند مي داند ومعتقداست كه هيچ موجودي نمي تواندباحق برابري كنداوبيشتربه غيرت حق مي پردازد واورامعدن ومنبع غيرت هامي داند دربينش او غيرت دو وجه دارد: وجه اول آن كه لطف وحلم حق است وبه ابرار وواصلان تعلّق دارد كه ثمره ي آن ثواب وقُرب الهي است. ووجه دوم آن قهروغضب خداونداست كه فُجّاروطردشدگان ازدرگاه حق تعالي راشامل مي شود وعِقاب وبُعدرا درپي دارد.غيرت باعث مي شود تا اولياي خدا ازانظار مردم محفوظ ومستوربمانندواسرارآنان از فهم نااهلان وتنگ حوصلگان دركتمان بماند. دراين پژوهش برآنيم تاضمن بررسي واژه غيرت به تعريف وتقسيم بندي انواع آن در عرفان اشاره اي داشته باشيم وسپس ديدگاه مولانا را دراين باره بيان نماييم. ودو مبحث غيرت واولياي مستور وغيرت الهي وكتمان اسرار كه كدام رساله اي جداگانه مي طلبد اماچون با موضوع موردنظر ماپيونددداشت، ذكركرديم.