كشف، تجلي و القاء سبوحي در معراج از نگاه مولانا

حق تعالي، حضرت ختمي مرتبت (ص) را، در شب هفدهم رمضان، يك سال قبل از هجرت از مكه به مدينه، از منزل اُمِّ هاني به معراج برد. به سفر حضرت ختمي مرتبت (ص) از مكه به بيت المقدس اِسري، و به عروج ايشان در مراتب عالي عوالم، كه در باطن عالم مُلك است، معراج گويند. جبرئيل از فرشتگان عالي مقام، تا مراتبي از عوالم، همراه حضرت در اين سير و معراج بوده است. حضرت ختمي مرتبت (ص) با بُراق ـ كه همان اعمال و عقايد تشخص يافته و يا مرتبه شهود مي باشد ـ در عوالم سير كردند. در اين نوشته با استناد به اشعار مولانا وصف و روشن خواهد شد كه معراج نوعي كشف است، و هم چنين قسمي از اقسام تجلّي است كه با تجلّي اسماي افعالي، شروع و به تجلّي اسماي صفاتي و اسماي ذاتي كشيده مي شود؛ وهم چنين روشن خواهد شد كه معراج نوعي القاء سبّوحي است، يعني افاضه اي است كه از عالم غيب بدون واسطه در قلب پيامبر وارد شده است. مولانا همه اين واردات غيبي را به تناسب استعداد شخصيتي مانند پيامبر (ص) بيان مي كند كه شايستگي آن را دارد كه مقام ظهور و تفصيل اسماء و صفات حق تعالي قرار گيرد.