جلوه هايي از جادوي مجاورت در غزليات شمس

جادوي مجاورت كه يكي از فنون بلاغي و ادبي است، به معناي استفاده از تشابهات و تكرارهاي آوايي براي ايجاد كاركردي معنايي است. منظور از كاركرد معنايي، انسجام و اتحاد معنايي بخشيدن به واژگاني است كه از لحاظ معنايي از هم دور هستند و به خاطر تشابه آوايي در كنار هم قرار گرفته اند و با استفاده از تشابه صوري ميان واژه ها، معنايي تازه آفريده مي شود. با استفاده از اين روش، مفهوم مورد نظر شاعر با قوت بيشتري از طريق تكرار آواها در شعر القا مي شود. شعر كلاسيك فارسي سرشار از اين ويژگي هنري است و به خصوص در ادبيات عرفاني كاربرد فراواني دارد. در غزليات شمس استفاده از اين ويژگي بلاغي به وفور ديده مي شود. موسيقي شعر با استفاده از انواع جناس، سجع، واج آرايي و تكرار از غنا بيشتري برخوردار شده است. در پژوهش حاضر، اين صنعت ادبي در غزليات شمس بررسي و نمونه هايي از آن ارائه شده است.