عمل و عكس العمل از نگاه مولوي در مثنوي

در قانون طبيعت هر عملي را عكس العملي است . اين اصل در تعاليم مذهبي داراي اهميت فراوان بوده، در قرآن و حديث نيز بيان گرديده است. بازتاب اعمال در ابعاد گوناگون مي تواند داراي انعكاس دنيايي باشد؛ يا كيفر و پاداش آن به جهان ديگر موكول شود. مثنوي مولوي يكي از متون عرفاني و ديني است كه تعاليم الهي در آن جمع گرديده است. در اين پژوهش انواع عمل نيك و بد و اثرات آنها از ديدگاه مولوي بررسي و طبقه بندي شده است و نتيجه اين است كه مولانا در اين كتاب ضمن تأكيد بر اختيار انسان، اعمال او را داراي بازتاب بيروني و دروني مي داند. مولوي در مثنوي خود بيش از آن كه به ثواب اخروي معتقد باشد، به بازتاب اعمال در دنيا پرداخته است. از ديدگاه وي، اعمال داراي تبعات بيروني و دروني، مادي و معنوي است و قانون طبيعت در اين مورد خطا نمي كند و گاهي شعاع تأثير اعمال، به اعقاب نيز مي رسد.