پيرامتن(ها) حلقه گمشده در پژوهش هاي تطبيقي

ادبيات تطبيقي در پي شناخت است و رسيدن به هويتي ويژه از طريق اين شناخت. پيدايش ادبيات تطبيقي مباحث جديدي چون ادبيات همگاني(General literature) ادبيات جهاني (Welt literature) و چالش هايي را درحوزه دانش هاي شناختي به ارمغان آورد و موجب ايجاد گرايش ها و رشته هاي تازه اي مانند مطالعات فرهنگي، ترجمه، بينامتنيت، ساختارگرايي و ... و پيداش مكتب هايي در ادبيات تطبيقي گرديد. پيرامتن (paratext(s)ها/ پيرامتنيت (paratextuality) نيز اصطلاحي نو در ادبيات تطبيقي است كه بر عامل يا عوامل تأثيرگذار و سازنده بيرون از متن دلالت دارد. پيرامتن ها مخاطب را به دنياي درون متن دعوت مي كنند و او را با زواياي پنهان زندگي، شخصيت، محيط و فضاي فكري-فرهنگي نويسنده آشنا مي كنند. از اين منظر، پيرامتن(ها) از حلقه هاي گمشده ادبيات تطبيقي هستند كه توجه به آنها بسياري از نقاط تاريك و پنهان در جهان متن يا پرسش ها و ابهاماتي كه احيانا پيرامونِ اثر و يا خالق آن وجود دارد، روشن مي كند. نوشته حاضر ضمنِ ارائه تعريفي روشن از پيرامتن در صدد بيان ارتباط آن با ادبيات تطبيقي برآمده و به بررسي رابطه ميان جهان بيرون و درون متن مي پردازد، آنگاه با مطالعه موردي (بوستان سعدي) و ذكر يك (اگر مجال مقاله دست دهد) چند نمونه، نشان مي دهد كه عامل يا عوامل بيرون از متن تا چه اندازه مي توانند در شكل گيري اثر ادبي نقش داشته باشند. به عنوان مثال،مسأله «تقديمِ/ اهدا» (dedication/presentation) اثر به يكي از اشخاص معتبر و ذي نفوذ در حوزه علم، سياست، تاريخو فرهنگ و ... در بوستان سعدي تا چه ميزان تأثيرگذار بوده است.