تأثير غلظت¬هاي مختلف اكسين¬هاي IBA، NAA و 2, 4- D بر كالوس¬زايي سرخدار (Taxus baccata L.)

به منظور پيشنهاد ريزنمونه مناسب و غلظت معيني از تنظيم¬كننده¬هاي رشد جهت توليد كالوس، تأثير اكسين¬هاي ايندول بوتريك اسيد (IBA)، نفالين استيك اسيد (NAA) و 2و 4 دي¬كلروفنوكسي استيك اسيد (2, 4- D) بر ميزان توليد و رشد كالوس سرخدار در شرايط درون شيشه¬اي مورد بررسي قرار گرفت. در اين تحقيق از قسمت¬هاي مختلف درخت نظير برگ، ساقه¬هاي جوان و جوانه-هاي رويشي ريز نمونه¬هايي به طول 5/1 سانتي¬متر تهيه شد. ريزنمونه¬ها پس از سترون¬سازي در محيط كشت موراشيگ و اسكوگ (MS) كشت شدند. جهت القاء كالوس از هورمون¬هاي IBA، NAA و 2,4- D در چهار سطوح 0، 3/0، 3 و 6 ميلي¬گرم در ليتر استفاده شد. نتايج تحقيق نشان داد كه بهترين روش براي سترون¬سازي ريزنمونه¬ها استفاده از اتانول 70 درصد (1 دقيقه) و كلريد جيوه 2/0 درصد و كلرور كلسيم 2/0 درصد (1 دقيقه) مي¬باشد. بيشترين وزن تر و خشك كالوس به ريزنمونه¬هاي ساقه و جوانه تعلق داشت كه به ترتيب تحت تيمار هورمون¬هاي 2, 4- D و NAA با غلظت 3 ميلي¬گرم در ليتر بودند. بيشتر ريزنمونه¬هاي جوانه در غلظت 3/0 ميلي¬گرم در ليتر NAA وضعيت طبيعي خود را حفظ كرده ولي عمده جوانه¬ها در غلظت 6 ميلي¬گرم در ليتر IBA و 2, 4- D به كالوس تبديل شدند. درصورتيكه هدف، توليد كالوس از ريزنمونه¬هاي ساقه و برگ سرخدار باشد،2, 4- D با غلظت 3 ميلي¬گرم در ليتر، و براي توليد كالوس از جوانه انتهايي غلظت 3 ميلي¬گرم در ليتر NAA و جهت توليد گياهچه از جوانه¬هاي سرخدار، غلظت 3/0 ميلي¬گرم NAA به عنوان پروتكل¬هايي مناسب، پيشنهاد مي¬گردند.