بررسي تنوع مورفولوژيكي جمعيت¬هاي مختلف گياه دارويي جاشير (Prangos spp.) در شمال¬غرب ايران

جاشير با نام علمي Prangos spp. يكي از گياهان دارويي ارزشمند است كه در پزشكي سنتي در تسكين درد، التهاب، بهبود ديابت و بكارگيري عليه ميكروارگانيسم¬هاي مختلف از جمله باكتري¬ها و قارچ¬ها استفاده شده است. اين مطالعه به منظور بررسي تنوع مورفولوژيكي 19 جمعيت جمع¬آوري شده از سه استان آذربايجان¬غربي، آذربايجان¬شرقي و كردستان در مرحله گلدهي انجام گرفت. صفات مورفولوژيكي از قبيل ارتفاع گياه، تعداد برگ، طول و عرض برگ، اندازه دمبرگ، فاصله ميانگره، تعداد پرتو اصلي، تعداد پرتو درجه دو، تعداد پرتو درجه سه و طول دمگل اندازه¬گيري و ثبت گرديد. براساس تجزيه خوشه¬اي، 19 جمعيت مورد مطالعه در چهار گروه مختلف قرار گرفتند. هم چنين براساس نتايج حاصل از تجزيه دي¬پلات كه با دو مؤلفه اصلي ترسيم گرديد، ارتفاع گياه، اندازه دمبرگ و تعداد پرتو اصلي بيشترين تاثير را در تفكيك جمعيت¬ها داشتند. بر اساس نتايج پژوهش حاضر و ارزيابي صفات مربوط به درصد اسانس و تركيب¬هاي مؤثره آنها مي توان نتايج كاملتري را براي بررسي تنوع جمعيت¬هاي مختلف جاشير و انتخاب جمعيت برتر از ميان گونه¬ها و جمعيت¬هاي جمع آوري شده براي استفاده در برنامه¬هاي اصلاحي بدست آورد.