اثر تنظيم‌كننده‌هاي رشد گياهي بر تكثير رويشي گياه دارويي جام زرين پاييزه (Sternbergia lutea) به روش قاش برداري سوخ (پياز)

جام زرين پاييزه به صورت خودرو در شمال و غرب كشور مي‌رويد و به دليل اينكه سوخ (پياز) آن داراي انواع آلكالوئيدهاي تيره آماريليداسه است، داراي ارزش دارويي فراواني مي باشد. سرعت تكثير جام زرين به صورت طبيعي بسيار كند است زيرا در طي سه سال، يك تا سه سوخك (Bulblet) به ازاي هر سوخ (Bulb) مادري را توليد مي كنند. بنابراين، افزايش به شيوه قاش برداري يكي از راهكارهاي غلبه بر اين مشكل است. بدين منظور اين پژوهش در قالب طرح كاملا تصادفي به منظور بررسي اثر چندين تنظيم كننده رشد بر توليد سوخك انجام شد. افزونه هاي سوخ به شيوه قاش برداري تهيه شدند و با تنظيم كننده‌هاي رشد IBA، GA، BA، Kin و CCC درغلظت هاي 100 و 200 ميلي‌گرم در ليتر به مدت دو ساعت تيمار شدند. پس از دو ماه از قرارگيري آنها در انكوباتور، افزونه هايي كه شبه ساقه و ريشه تشكيل داده بودند به گلدان داراي آميخته خاكبرگ و خاك منتقل شدند. نتايج نشان داد كه در مقايسه دو غلظت تنظيم كننده هاي رشد گياهي، بيشترين درصد زنده ماني افزونه ها پس از انتقال به گلدان مربوط به غلظت 200 ميلي گرم در ليتر آنها بود. در بيشتر تيمارها به ازاي كشت هر يك عدد شبه ساقه يك عدد سوخك بدست آمد. بيشترين طول سوخك در تيمار 200 ميلي گرم در ليتر BA بدست آمد كه تنها با تيمار 100 ميلي گرم در ليتر GA تفاوت معني داري نداشت. كمترين طول سوخك مربوط به تيمار 200 ميلي گرم در ليتر GA بود. GA سبب افزايش قطر سوخك شده است و بيشترين قطر در غلظت 100 ميلي گرم در ليتر آن مشاهده شد. بيشترين وزن سوخك در تيمار 200 ميلي گرم در ليتر BA مشاهده شد كه تفاوت آن با ساير تيمارها كاملا معني دار بود.