كاربرد مدل¬سازي جوانه¬زني در واكنش به دما در بذر گياه دارويي ريحان (Ocimum basilicum L.)

جوانه¬زني يكي از حساس¬ترين و بحراني¬ترين مراحل در چرخه¬ي زندگي گياهان است. واكنش جوانه¬زني بذرهاي گياهان مختلف به دما گوناگون است. سه دما (كمينه، بهينه و بيشينه) دماهاي كاردينال ناميده مي¬شوند و بذر هر گونه مي¬تواند در دامنه¬ي دماي كمينه تا بيشنه جوانه بزند. تعيين دماهاي كاردينال براي ارقام و ژنوتيپ¬هاي مختلف در تصميم-گيري دقيق زمان كاشت و تعيين محدوده¬هاي جغرافيايي مناسب براي كشت يك رقم يا ژنوتيپ از اهميت قابل توجهي برخوردار است. به منظور بررسي واكنش سرعت جوانه¬زني بذور ريحان به دما و همچنين تعيين دماهاي كاردينال براي سرعت جوانه¬زني در اين گياه دارويي آزمايشي به صورت تجزيه¬ي مركب در قالب طرح كاملا تصادفي با 4 تكرار در آزمايشگاه تكنولوژي بذر پرديس ابوريحان دانشگاه تهران انجام شد. بذرها در دماي 8 تا 35 درجه ي سانتي گراد تحت جوانه¬زني قرار گرفتند. نتايج نشان داد كه واكنش سرعت جوانه¬زني به دما با تابع دو تكه¬اي توصيف خوبي داشت و دماهاي كاردينال نيز براي هر يك از توده¬ها به صورت جداگانه محاسبه شد. در اكثر توده¬ها بالاترين سرعت جوانه¬زني در دماي 25 درجه¬ي سانتي¬گراد مشاهده شد. توده¬ي اصفهان 3 سبز در دماي 15 درجه با 139/0 بر ساعت بيشترين سرعت جوانه¬زني به خود اختصاص داد. در همه¬ي دماهاي 8 تا 35 درجه نيز توده¬ي اصفهان 3 سبز بيشترين سرعت جوانه¬زني را داشت.