مدلسازي مطالبات معوق در تعين تركيب بهينه اعطاي تسهيلات بانك كشاورزي در استان مازندران

يكي از مهمترين نهاده هاي موردنياز براي انجام تمام فعاليتهاي اقتصادي، وجود نهاده سرمايه است كه ميتواند در قالب تسهيلات و وامهاي بانكي تبلور يابد. بخش كشاورزي به دلايلي همچون ايجاد درآمد، اشتغال گسترده، توازن در بازار كار و سرمايه و بسياري مسائل ديگر از اهميت بسزايي در اقتصاد ايران برخوردار است و استفاده از راهبرد تسهيلات و اعتبارات نقش مهمي در توسعه بخش كشاورزي بازي ميكند. مؤسسات مالي و اعتباري بهويژه بانك كشاورزي نيز نقش عمدهاي در تأمين نيازهاي اعتباري توليدكنندگان بخشهاي مختلف كشاورزي بر عهده دارند. بااينوجود مجموع اعتبارات و تسهيلات قابل اعطاء به متقاضيان در بخش كشاورزي محدود بوده و از سوي ديگر، تعداد متقاضيان و زير بخشهاي متقاضي اين تسهيلات نيز زياد ميباشند. يكي از مسائل اساسي كه امروزه بانكها و مؤسسات مالي و اعتباري با آن مواجهاند، مشكل مطالبات معوق و تسهيلات وصول نشده آنهاست، زيرا بازپرداخت اين تسهيلات بهطور كامل صورت نگرفته و اينيكي از اساسيترين مشكلات سيستم بانكي كشور است؛ بنابراين با توجه به اهميت مطالبات معوق، در اين مطالعه تلاش گرديد تا اثر مطالبات معوق در ضرايب تابع هدف لحاظ گردد؛ بنابراين اين مطالعه سعي دارد تا به كمك مدل برنامهريزي خطي به تعيين پرتفوي بهينه تسهيلات اعطايي بانك كشاورزي به متقاضيان در بخشهاي مختلف كشاورزي استان مازندران بپردازد. جهت انجام اين پژوهش از يك الگوي برنامهريزي خطي بر اساس حداكثر سازي سود تسهيلات اعطايي جهت تخصيص بهينه پرتفوي بانك كشاورزي استان مازندران در دوره زماني 1390-1395 استفاده شد. نتايج اين مطالعه نشان داد كه با توجه به محدوديتها و قوانين موجود، الگوي فعلي تخصيص اعتبارات و تسهيلات بانك كشاورزي بهينه نبوده و نياز به تعديل و بازنگري در درصدها و مقادير تسهيلات وجود دارد. سهم بيشتر پرتفوي بهينه به زير بخشهاي صنايع تبديلي، دامداري، ماشينآلات و خدمات كشاورزي و طيور اختصاص مييابد و موجب افزايش حدود 13 درصدي بازدهي انتظاري نسبت به وضعيت موجود ميشود.