تبيين و نقد و بررسي الگوي انگيزشي نظريه x و y بر اساس مباني مديريت قرآن بنيان

يكي از وظايف كليدي مديريت رفتار، انگيزش است؛ يعني ايجاد و يا تقويت نيروهايي كه موجب مي شوند افراد به‌ گونه‌اي خاص رفتار كنند. از آنجا كه مباني، هستي‌شناسي، معرفت‌شناسي، انسان‌شناسي و روش‌شناسي انديشمندان مكاتب، متفاوت بوده عوامل و متغيرهايي را كه براي ايجاد انگيزه در افراد سازمان ارائه مي دهند نيز متفاوت خواهد بود، لذاست كه برخي مهم‌ترين عوامل و يا متغيرهايي كه باعث ايجاد انگيزه در كاركنان مي‌شود را: باورهاي ديني، برخورد عادلانه و توجه به نيازهاي مادي و معنوي وي دانسته در حالي‌ كه برخي ديگر بدون توجه به نيازهاي روحي رواني فقط ريشه عوامل را نيازهاي معيشتي (مادي) از قبيل جذابيت اهداف، تمجيد و تشويق، طراحي مناسب شغل و... ذكر كرده اند. در اين پژوهش سعي بر آن است با استفاده از روش توصيفي تحليلي، پس از تبيين و نقد و بررسي نظريه (x و y) و ارائه نگرش قرآن نسبت به آن، تفاوت هاي ميان آندو را كه درباره انگيزش و عواملي كه انسان را سوق مي دهد به سمت انجام و يا ترك كاري، تبيين و تشريح نمايد. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه نظريه (x و y) درباره طبيعت انسان دچار افراط ‌و تفريط شده و آن‌طور كه بايسته و شايسته است نتوانسته ظرفيت هاي انسان را معرفي كند؛ ولي قرآن كريم با توجه به نگاه جامعي كه نسبت به انسان داشته هر دو بعد «مثبت، منفي» آن را مورد توجه قرار داده و تصويري واقعي از انسان ارائه نموده كه مديران مي-توانند با الگو قرار دادن آن از افراط و تفريط مصون بوده و در مديريت منابع انساني واقع ‌بينانه و اقتضايي عمل نمايند.