معيارهاي جمال‌شناسي صنايع بديعي در قرآن كريم با تكيه بر ديدگاه شفيعي‌كدكني (مطالعه¬ي موردي: سوره‌ي النازعات )

علم بديع يكي از علوم سه‌گانه¬ي بلاغت است كه از آغاز تا عصر حاضر مورد توجّه بسياري از رجال بلاغت قرار گرفته است. اين علم از لحاظ تعداد، با توجه به سير تحوّلاتي كه در آن رخ داده، بسيار گسترش يافته و به حدود دويست و بيست مورد رسيده است. شفيعي¬كدكني معتقد است كه تمامي اين صنايع در جمال‌شناسي متون ادبي مفيد فايده قرار نمي‌گيرند و بسياري از آن¬ها حاصل ايّام بطالت و بيكاري دوره¬ي انحطاط فرهنگي است. لذا آن¬ها را به دو قسمت مفيد و غيرمفيد تقسيم مي¬كند و زيبايي حاصل از متون ادبي را نتيجه¬ي كاربرد صنايع مفيد مي¬داند. مقاله¬ي حاضر كه به صورت توصيفي ـ تحليلي ارايه مي¬شود، پس از توضيحي مختصر درباره¬ي سير تحوّلات صنايع بديعي و ديدگاه «شفيعي‌كدكني» درباره¬ي معيارهاي جمال‌شناسي آن، به بررسي اين صنايع در سوره¬ي النازعات و همچنين به ابهام¬زدايي درباره¬ي صنايع بديعي غيرمفيد در قرآن مي¬پردازد. لذا از مهم¬ترين نتايج حاصله، آن است كه صنايع بديعي مفيد در اين سوره به نسبت، بيش¬تر از صنايع بديعي غير¬مفيد به كار رفته و در نهايت باعث زيبايي و جذب مخاطبين آن شده‌اند و نيز براي صنايع بديعي مفيد و غيرمفيد، اصطلاحات جديدي پيشنهاد شده است.