طراحي روبات كاوشگر پزشكي ( موتور جستجو هوشمند تخصصي پزشكي )

زمينه : يكي از متداول ترين ابزارهاي بازيابي اطلاعات در بستر شبكه جهاني اينترنت، موتورهاي جستجو هستند كه براي انتخاب، سازماندهي، و بازيابي منابع اطلاعاتي مورد درخواست كاربران از فنون خاص خود بهره مي گيرند . اغلب كاربران، سفر در دنياي وب را با موتورهاي جستجو آغاز مي كنند. مراجعه به موتورهاي جستجوگر آنچنان عموميت يافته كه جستجو و كار با آنها دومين فعاليت عمده كاربران در دنياي وب محسوب مي شود . بازيابي اطلاعات زيربناي موتورهاي جستجوي امروزيست. اين فرايند زماني آغاز مي شود كه يك كاربر وارد مرحله جستجو مي شود، فرايندي كه مجموعه اي از اطلاعات ذخيره شده با هدف پاسخ به اطلاعات مورد درخواست كاربران را فراهم آورده است. مطالعات نشان دادند كه ارائه دهندگان مراقبت سلامت به منظور كسب اطلاعات تخصصي، روزآمدسازي و ارتقاء دانش شخصي، رفع نيازهاي باليني بيماران از جمله پيشگيري، تشخيص، درمان و دريافت اطلاعات دارويي از منابع اطلاعاتي و متون پزشكي موجود در اينترنت استفاده مي كنند. نقش اطلاعات در روز آمد سازي دانش علوم پزشكي، غير قابل انكار است. اهميت موضوع از آنجايي است كه جامعه اطلاعاتي موجب شده است تا دانش پزشكي دايماً در حال تغيير و تحول قرار گيرد به طوري كه هر 4 تا 5 سال به طور متوسط 50 درصد دانش پزشكي و درطول 8 تا 10 سال، 75 درصد آن كهنه مي شود . امروزه موتورهاي جستجوي شناخته شده و پر كاربرد زيادي در سطح دنيا مطرح هستند. اين موتور هاي جستجو اغلب نمي توانند به خوبي نياز هاي كاربران را در ارائه اطلاعات تخصصي برآورده نمايند. يكي از مهمترين موانع جستجوي اطلاعات در علوم پزشكي ، نداشتن يك موتور جستجوي اختصاصي هوشمند است . در حال حاضر موتورهاي جستجوي فعلي آنقدر هوشمند نيستند كه بخواهند ارزش محتواي اطلاعات را بفهمند و تجزيه و تحليل كنند. بنابراين، گاهي اوقات ارزش برخي اطلاعات موجود در اينترنت براي موتورهاي جستجو به دليل استفاده از الگوريتم هاي مبتني بر تحليل پيوند، بسيار پايين است ولي همان اطلاعات ممكن است از ديد يك كاربر بسيار ارزشمند باشد.اين مسأله باعث مي شود تا اطلاعات تخصصي به سختي در موتورهاي جستجوي امروزي پيدا شود و در بيشتر مواقع، اطلاعات غير مرتبط نمايش داده مي شود . حتي با ظهور نسل جديد موتورهاي جستجوي امروزي مانند گوگل و ياهو ، همچنان مشكلات اساسي در اين موتورهاي جستجو به قوت خود باقي است. برخي از مشكلات مهم موتورهاي جستجو در خصوص دسترسي به اطلاعات تخصصي شامل پايين بودن دقت اطلاعات، عدم رضايت كاربران در دسترسي به اطلاعات تخصصي و صرف زمان زياد جهت جستجوي اطلاعات در اينترنت مي باشد . روبات كاوشگر تخصصي پزشكي يك موتور جستجوي تخصصي هوشمند است كه امكان جستجوي اطلاعات و نمايش نتايج ساخت يافته پزشكي را براي كاربر فراهم مي كند. اين كاوشگر از الگوريتم هاي هوشمند در جستجو استفاده مي كند و قابليت استفاده از موقعيت مكاني كاربر در جستجو را دارد . اين روبات هوشمند داراي چند پايگاه داده تخصصي و عمومي مي باشد. اين روبات از الگوريتم هاي هوشمند در جستجو استفاده مي كند. جهت هوشمند سازي يك فهرست راهنما براي روبات تعريف شده است. به اين صورت كه ابتدا تمام كليد واژه هاي تخصصي در فيلد پزشكي را در اين فهرست تعريف شده و بر اساس آن تك تك سايت ها را نمايه سازي و ايندكس مي شود. جهت تهيه فهرست راهنما واژگان پزشكي از SNOMED-CT به عنوان جامع ترين ترمينولوژي پذيرفته شده در سطح بين المللي استفاده مي شود و سپس سايت هاي پزشكي را بر اساس واژه هاي اسنومد ايندكس خواهد شد. اين روبات يك موتور جستجوي تحت وب مي باشد كه قابليت پياده سازي بر روي پلتفرم هاي Android ، IOS و Windows را دارد. مطالعات نشان مي دهد پژوهش هاي اندكي در جهت ساخت موتورهاي جستجوي هوشمند تخصصي انجام شده است. بيشتر موتورهاي جستجو مانند گوگل و ياهو جنبه عمومي دارند و تخصصي نيستند. بنابراين باتوجه به اهميت دسترسي كاربران علوم پزشكي به اطلاعات روزآمد و با كيفيت در كمترين زمان، طراحي موتور جستجوي هوشمند پزشكي مي تواند گام موثري در رفع نياز هاي اطلاعاتي ارائه دهندگان مراقبت سلامت بردارد