ارزيابي محتوا و عملكرد برنامه هاي موبايل مربوط به بيماري هاي مزمن كليه

زمينه: بيماري مزمن كليوي ) CKD ( به دليل آسيب كليه ناشي از بيماري هاي از قبيل ديابت، فشار خون بالا و اختلالات ديگر به وجود مي آيد.تشخيص زودهنگام و درمان اغلب مي تواند از وخيم شدن اين بيماري ها جلوگيري نمايد.در صورت وخامت بيماري هاي مزمن كليه ، ممكن است به نارسايي كليه منجر شوند، كه در اين صورت براي حفظ زندگي بيمار نياز به دياليز يا پيوند كليه ضروري است. آموزش به بيماران و كمك به آنها در انجام خودمراقبتي نقش مهمي در جلوگيري از پيشرفت بيماري و وخيم شدن آن دارد. اهداف: با استفاده از سلامت همراه، برنامه هاي كاربردي براي حمايت از بيماران كليوي طراحي شده است. هدف از اين مطالعه ارزيابي محتوا، عملكردهاي برنامه هاي كاربردي تلفن همراه مربوط به بيماري هاي مزمن كليه است كه به مصرف كنندگان در انتخاب برنامه مناسب كمك مي نمايد. روش تحقيق: در مطالعه حاضر با استفاده از روش مروري ، 271 برنامه موبايل مربوط به بيماري هاي مزمن كليه مورد بررسي قرار گرفت.جهت انجام اين تحقيق از دو تلفن همراه با سيستم عامل هاي اندرويد و IOS استفاده شد. برنامه هاي موبايل در ماركت فارسي زبان كافه بازار با كلمه كليدي كليه و در ماركت هاي Google Play ، App Store با كلمه هاي كليدي Kidney و Renal جستجو و بازيابي شدند.شرايط براي خروج برنامه ها از ارزيابي 8 مورد در نظر گرفته شد)رايگان نبودن، عدم امكان نصب برنامه به دليل مشكلات فني،تكراري بودن محتواي برنامه، انگليسي يا فارسي نبودن زبان برنامه، مناسب براي استفاده كادرباليني، نامرتبط با كليه ، تاكيد بر يك جنبه از مراقبت مانند تغذيه يا ورزش، مربوط به مراقبت هاي بعد از جراحي يا پيوند كليه(.ارزيابي برنامه هاي وارد شده به مطالعه با استفاده از يك چك ليست محقق ساخته در 5 گروه )آموزشي درماني سبك زندگي ارتباطات منابع( شامل 15 ويژگي انجام شد. يافته ها: از 271 برنامه بازيابي شده در 3 ماركت 12 برنامه وارد مطالعه شدند و مورد ارزيابي قرار گرفتند. از لحاظ محتواي اطلاعاتي 78 % از برنامه ها مطالب مربوط به گروه آموزشي را در بر مي گرفتند . كمترين درصد محتواي اطلاعاتي و عملكردي مربوط به گروه اطلاعات درماني ) 21 %( بود.عملكرد يادآور دارو از گروه درماني در كم ترين تعداد نرم افزار ها ) 1%( و محتواي اطلاعاتي معرفي بيماري از گروه مطالب آموزشي در اكثريت ) 12 %( از برنامه ها وجود داشت.در مجموع اكثر برنامه هاي App Store اطلاعات مربوط به 5 گروه )به جز گروه آموزشي(را پوشش مي دادند و برنامه هاي كافه بازار داراي كمترين محتواي اطلاعاتي و عملكردي)فقط در گروه آموزشي داراي بالاترين درصد 1215 % (بودند. هيچ كدام از برنامه هاي كافه بازار محتواي اطلاعاتي و عملكردي گروه درماني را دارا نبودند.هيچ كدام از برنامه هاي موبايل عملكردهاي مربوط به گروه ارتباطات از قبيل ذخيره سازي اطلاعات بيمار، ارسال اطلاعات به وب سايت يا پرونده الكترونيك را دارا نبودند. نتيجه گيري: برنامه هاي موبايل تدوين شده در حوزه بيماري هاي مزمن كليه از لحاظ پوشش محتواي آموزشي مناسب مي باشند. در رابطه با ويژگي هاي بررسي شده در اين مطالعه برنامه هاي كافه بازار محتواي اطلاعاتي و عملكردي كمتري نسبت به برنامه هاي Google Play و App Store داشتند.اگر چه اكثر برنامه هاي موبايل مربوط به بيمارهاي مزمن اكثريت مباحث آموزشي به بيمار را ارائه مي نمودند، از لحاظ ارائه اطلاعات درماني و عملكردها، برنامه هاي موجود در وضعيت مطلوبي قرار نداشتند.