نقش نرم افزارهاي سلامت همراه در ارتقاء خودمراقبتي در بين مبتلايان به ديابت: يك مرور نظام مند

زمينه: بيماري ديابت شيوع بالايي در جهان و ايران دارد. شمار مبتلايان به اين بيماري كه چهارمين علت اصلي مرگ در دنياست، در ايران بيش از شش ميليون نفر مي باشد. مطالعات متعدد نشان داده مهمترين دليل متعدد اين بيماري رفتارهاي خودمراقبتي ضعيف اسهت. يكي از روش هاي مورد پذيرش جهاني براي بهبود خودمراقبتي استفاده از نرم افزارهاي تلفن همراه جهت نظم بخشيدن به فعاليت هاي بيماران در اين زمينه است. اهداف: اين پژوهش با هدف شناسايي نقش نرم افزارهاي سلامت همراه در ارتقاء رفتارهاي خودمراقبتي در بين مبتلايان به بيماري ديابت با استفاده از مطالعات انجام شده در سطح ايران و جهان انجام شده است. روش تحقيق: مطالعه حاضر به شيوه مروري با مطالعات كتابخانه اي منابع فارسي و انگليسي با اسهتفاده از كليد واژه هاي خودمراقبتي، ديابت، سلامت همراه) self care, Mobile Health, Diabets type 1, Diabets type 2, Diabets mellitus type 1, Diabets mellitus type 2 self management, Diabetes, Mhealth, ( در پايگاه هاي ايراني SID و Irandoc و پايگاه هاي science direct, pubmed ,web of science از سال هاي 2000تا 2016انجام گرفت. پس از حذف موارد تكراري و غير مرتبط در مجموع 11 مقاله مناسب پژوهشي اصيل جهت بررسي و تحليل انتخاب شد. يافته ها: نرم افزار هاي مورد استفاده براي كنترل ديابت در جهان عمدتا به منظور پيگيري و ارائه بازخورد و در ايران به منظور آموزش طراحي شده اند و تعداد نرم افزارهايي كه به طور خاص به انجام خودمراقبتي بپردازند محدود است. مطالعات مختلف نشان داده اند كه استفاده از نرم افزارهاي مرتب با خودمراقبتي در مورد بيماري ديابت توانسته سطح هموگلوبين A1C را در مبتلايان به اين بيماري چاهش دهد اما هيچ كدام از مطالعات به بررسي تاثير بلندمدت استفاده از اين نرم افزار ها بر بروز عوارض ديابت نپرداخته اند. از ديگر مزاياي استفاده از اين نرم افزارها مي توان به بالا رفتن آگاهي استفاده كنندگان در مورد ديابت و نيز ارتقاءخودكارامدي آن ها در خصوص كنترل اين بيماري اشاره كرد. قابل حمل بودن، قابليت حفظ تاريخچه فردي بيماري، مرتب بودن اطلاعات و اشكال گرافيكي از ديد مصرف كننده و كاهش بار مراجعات و افزايش اطلاعات افراد مبتلا و كنترل منظم قند خون از مزاياي اين نرم افزارها از ديد ارائه دهندگان خدمات سلامت مي باشد. نتيجه گيري: با توجه نتايج موفق نرم افزارهاي خودمراقبتي در كنترل بيماري ديابت لازم است توليد نرم افزار هاي معتبر تحت نظر دانشگاه هاي علوم پزشكي به زبان فارسي مورد توجه قرار گيرد.