سنتز پژوهي بازنمايي زنان در سينماي ايران

چگونگي تصويرسازي زنان در سينما تابع پذيرش اجتماعي و مقبوليت عام است. با استفاده از رويكرد برساخت‌گرايي، خوانشي از مطالعات انجام شده در مجلات معتبر علمي-پژوهشي با شيوه سنتزپژوهي انجام گرفت. به همين دليل با دو متغير «مديريت بدن» و «بازنمايي زنان در سينما» در مجموع 63 مقاله مورد ارزيابي قرار گرفت و در نهايت 40 مقاله براي خوانش مجدد كدگذاري و شاخص‌ها و مفاهيم آنان استخراج شد. بعد از كدگذاري مجدد، نتايج مطالعه تلفيقي در چهار دسته «اولويت بخشي به مفاهيم زنِ مدرن صرفا به مثابه ويترين توسعه و پيشرفت جامعه مدرن»، «بدن مديريت شده نمادي از زن عصيانگر و غيرفرمان‌بر»، «شي‌انگاري زنان براي جلب رضايت‌ از نظام مردسالار» و «مديريت بدن به مثابه ابزار مطيع‌ساز زن در پذيرش اجتماعي» تقسيم‌بندي شد و با استناد به مصاديق نحوه برساخت زن در سينماي ايران هويدا شد. نتايج پژوهش حاكي از آن است كه نگاه فرادستي فرودستي بر هويت زنانه در سينماي ايران (قبل و بعد از انقلاب) وجود داشته و زن به مثابه كالايي براي برجسته‌سازي بيشتر مرد به تصوير كشيده شده است. مديريت بدن زنان و ظاهر مدرن نيز به واسطه حضور مرداني كه زن مدرن را اين‌گونه مطلوب ارزيابي مي‌كنند، بيان شده كه در صورت تصميم مردان، قابليت حذف و جايگزيني توسط زنان سنتي و مطيع را به سهولت داراست. بدن زن به مثابه ابزاري براي پذيرش اجتماعي و تاييد جامعه مردان بازنمايي شده و به همين دليل اين نگاه زيباشناختي بر بدن زن نيز حاكي از سلطه مردان بر نقش و برساخت هويت زنان در جامعه ارزيابي مي‌گردد.