تأثير توافق هسته اي در تضعيف پروژه ايران هراسي درفضايِ بين المللي بر اساس رهيافت سازه انگاري

پيروزي انقلاب اسلامي و فروپاشي شوروي و نظام هايِ ماركسيستي بلوك شرق موجب گرديد توجه از ماركسيسم به اسلامِ سياسي انتقال پيدا كند و اسلام تبديل به ديگريِ (Other) غرب گردد. در چنين شرايطي جمهوري اسلامي ايران بهترين فرصت را براي ايجاد ديگريِ غرب فراهم ساخت. طرح هولوكاست توسط رئيس جمهور سابق و هم زماني آن با مسئله هسته اي به غرب اين فرصت را داد تا بتواند پرژه ايران هراسي(Iran Phobia) را در صحنة بين المللي تثبيت نمايد. به همين جهت مسئلۀ هسته اي جمهوري اسلامي ايران از مهم‌ترين موضوعاتي است كه در دوران معاصر دولت ها و نهادها بسياري را از جمله P5+1 و EU را درگير خود كرده است. عصر حاضر در نظام بين الملل ناظرِ بر حل و فصل دعاوي از طريق ديپلماسي و دوري جستنِ از نزاع و درگيري است كه چنين رويكردي در پروندۀ ايران به صراحت قابل مشاهده است. ج. ا. ا با تشديد فشارها بر عليه پروندۀ هسته اي و ارجاع آن از سوي شوراي حكام به شوراي امنيت سازمان ملل و وقايعِ پر فراز و نشيبي كه در دهۀ اخير (2003-2015) تجربه كرده بر آن بوده است كه مسأله مذكور را در چارچوب قوانين و حقوق بين الملل و به صورت مسالمت آميز، از طريق تعامل و گفتگو مرتفع و پروژه ايران هراسي را ناكام نمايد. در اين مقاله بحث شده است كه ايجاد اعتمادِ بين الملليِ متأثر از به رسميت شناختن برنامۀ صلح آميز هسته اي ايران و توافق منبعثِ از آن تا چه اندازه اي موجب كاهش فضايِ ايران هراسي ايجاد شده در سال هاي گذشته را به دنبال داشته است. سؤال مذكور با توجه به دخالت و نقش مؤثر ايده ها و هنجارها در برساختن هويت منازعه جويي و ايران هراسي، در چارچوب نظريه سازه انگاري مورد بررسي قرار گرفته است. با ابتناءِ بر چنين تطابقي نشان داده شده است كه توافق هسته اي ايران با گروه موسوم به 1+5 در23 تير 1395 (14 July 2015) و قطعنامه 2231 شوراي امنيت در 29 تير1394- كه از قِبَلِ آن ايران از ذيل فصل هفتم منشور سازمان ملل خارج گرديد، موجب شد تا فضايِ امنيتي حاكم بر پرونده هسته-اي ايران در عرصۀ بين المللي كاهش پيدا كند. مصاديقي مِن جمله مختومه شدن پرونده PMD، گسيل هيأت هاي سياسي و اقتصادي دولت هاي اروپايي و غيراروپايي به ايران و افزايش عرضه نفت و فروش آن در بازارهاي جهاني همگي بر چنين استدلالي صحه مي گذارد.