ارزيابي نازلهاي استفاده شده در دستگاه دمش يخ خشك در پاكسازي آثار سنگي تاريخي

صخره نگارهها، سنگ نوشتهها، سايتهاي باستان شناسي و ساختمانهاي تاريخي بسياري در ايران و سايركشورهاي جهان وجود دارند كه در معرض عوامل محيطي و آب و هوايي،آلايندههاي هوا و همچنين فرسودگي زيستي توسط رشد برخي از اجتماعات بيولوژيكي قرار گرفتهاند. تمامي اين عوامل باعث تخريب وتغيير بصري اثر ميشوند. پاكسازي سطوح آثار تاريخي يكي از عمليات حفاظتي به حساب ميآيد. روشهاي زيادي براي پاكسازي سطوح آثار سنگي وجود دارد كه هر كدام از اين روشها معايب و مزايا خاص خود را دارا هستند. دمش يخ خشك، روشي است كه اخيراً وارد حوزه مرمت و حفاظت از آثار تاريخي شده و از آن براي پاكسازي چركيها از روي سطوح مختلف استفاده گرديده است. با توجه به مزيتهاي اين روش در حوزه صنعت، از آن در پاكسازي سطوح سنگ قبر روستاي سيوند در استان فارس استفاده و بررسيهاي دقيقي بر روي آنها انجام شد. در استفاده از دستگاه دمش يخ خشك، پارامترهاي مختلفي بايد در نظر گرفته شود. يكي از اين پارامترها، نوع نازل ميباشد. براي انجام آزمايش از دو نوع نازل تخت و لوله اي استفاده گرديد. نتايج نشان داد كه نازل لولهاي به نسبت نازل تخت، سايش بيشتري داشته و در صورت استفاده مكرر از آن شاهد محو شدن نقوش حساس و ظريف خواهيم بود.