بررسي تأثير جايگاه نقطه،خط و سطح در نسخ خطي دوره ي قاجار(نمونه مطالعاتي شهر شيراز)

تاكنون جايگاه نقطه،خط و سطح از منظرگاه مطالعاتي دردوران قاجار مورد مطالعه جدي قرار نگرفته است،براساس انديشه رايج از اين مفاهيم در هنرهاي تجسمي در سراسر تاريخ يك هويت ثابت و تدوام يافته دارد.اركان اصلي هنر و معماري گذشته بر پايه اين مفاهيم بنا شده كه از ويژگي هاي بارز آن ايجاد ريتم ،حركت ،تناسبات و ساختار فرمي دراحجام و سطوح است.باشناخت و تاثير جايگاه نقطه ،خط و سطح در اين دوره در شهرشيراز از ريتم ،حركت ،تناسبات و ساختار فرمي مي توان به ساختار كلي و نحوه ي اجزا آنها پي برد. نقطه،خط و سطح به شكل مستقيم از اندازه ،ابعاد،شكل وفرم آن در احجام تاثير ميگيرد. پژوهشگران ديگر بر اين مفاهيم بيشتر بروي فرضيههاي يا فرآيند تاثير آن،مستقل از تاثيرجايگاه آنها در اين دوران پرداخته اند. اين مقاله براي نخستين بار تلاش دارد جايگاه نقطه ،خط و سطح را در فرآيند شكلگيري آنها مورد بررسي قرار دهد. پژوهش حاضر با استفاده از تحليل روابط شكلي و ويژگيهاي كالبدي اين مفاهيم نمونه هاي حاضر را مورد تحليل قرار خواهد گرفت. روش تحقيق در اين مقاله بر اساس توصيفي _ تحليلي بوده است. به گونه اي كه ابتدا اطلاعات مربوط به كليت پژوهش از طريق منابع مكتوب و معتبر جمع آوري شده و مورد مطالعه و بررسي قرار گرفته است و سپس با توجه به دسته بندي بخش هاي پژوهش مورد فيش برداري قرار گرفته است. ابتدا شرحي از تاريخ دوره ي قاجار و هنرهاي شكل گرفته در اين دوران ارائه مي شود و سپس سير تحول جايگاه نقطه،خط و سطح در ايران و دوره ي قاجار در شهر شيرازمورد بررسي قرار گرفته است. در بخش آخر اين پژوهش با روش نمونه گيري به صورت انتخابي، به دسته بندي بر اساس سير اهميّت تاريخي در دوره ي قاجار پرداخته شده است و در پايان تفسير كلي و نتيجه گيري صورت مي پذيرد.مروري بر مطالعات محققان در خصوص بازخواني و بازانديشي اين مفاهيم در دوره ي قاجار نشان ميدهد كه تاكنون اين تحليلها به طور عمده در دوره ي قاجار در شهر شيراز مورد شناسايي صورت نگرفته است.