بررسي هواديدگي كاني پاليگورسكيت در ريزوسفر سورگوم و تأمين منيزيم گياه در شرايط همزيستي با قارچ گلوموس موسه

پاليگورسكيت جزء رسهاي فيبري غني از منيزيم ميباشد كه در خاكهاي مناطق خشك و نيمهخشك يافت ميشود. اگرچه تحقيقات زيادي در رابطه با اين كاني صورت گرفته، اما اطلاعات در زمينه رفتار اين كاني در محيط ريشۀ محصولات زراعي و در حضور ميكروارگانيسمها محدود است. اين مطالعه با هدف بررسي تأثير قارچ ميكوريزي گلوموسموسه بر رهاسازي منيزيم و هواديدگي اين كاني در ريزوسفر گياه سورگوم بهصورت آزمايش فاكتوريل در قالب طرح كاملاً تصادفي و در سه تكرار انجام شد. گياه سورگوم در شرايط همزيست با قارچ گلوموسموسه و بدون رابطه همزيستي، در بستري از كشت كه مخلوطي از شن كوارتزي و پاليگورسكيت استريل شده بود، به مدت 07 روز بهوسيله دو نوع محلول غذايي جانسون )حاوي منيزيم يا فاقد منيزيم( تغذيه شدند. پس از اتمام دوره كشت بخش رس در هر گلدان از شن جدا شده و تركيب كانيشناسي آن توسط دستگاه پراش پرتوايكس مورد مطالعه قرار گرفت و ميزان منيزيم گياه پس از آسياب و عصارهگيري با اسيد كلريدريك 1 مولار با استفاده از دستگاه ICP اندازهگيري گرديد. هم-چنين به منظور بررسي تأثير اين كاني در جلوگيري از ايجاد تنش رطوبتي در گياه، پرولين توليدي نيز در پايان دوره رشد اندازهگيري گرديد. مشاهدات نشان دادند كه مقدار منيزيم در تيمار شاهد )تغذيه شده با محلول غذايي فاقد منيزيم( بهطور معنيداري بيشتر از تيمار حاوي پاليگورسكيت )تغذيه شده با محلول غذايي كامل( ميباشد؛ ولي با وجود اين تفاوت كاني پاليگورسكيت نيز در حضور قارچ گلوموسموسه قادر به فراهم سازي منيزيم مورد نياز براي رشد گياه بوده است. مشاهدات مربوط به پرولين نشان داد كه در حضور كاني ميزان پرولين توليدي كمتر از شرايط فاقد كاني است. نتايج مطالعه الگوي پراش پرتو ايكس نشان داد كه عليرغم رهاسازي منيزيم از كاني پاليگورسكيت، تغيير خاصي در تركيب كانيشناسي اين كاني در هر دو حالت وجود و عدم وجود قارچ ايجاد نشده است.