حجم تلفات ناشي از فرسايش خندقي موقتي در اراضي زراعي حوزه آبخيز ايكليآغزلي استان گلستان

فرسايش خاك به عنوان مهمترين عامل تخريب و فرسايش جهاني خاك شناخته شده است. كمي سازي فرسايش خاك يكي از الزامات مهم به منظور نمايش فرايند تخريب خاك است. اين تحقيق بهمنظور برآورد حجم فرسايش خندقي و تلفات خاك ناشي از اين نوع فرسايش، با توجه به خصوصييات آبخيز خندق ها در حوزه آبخيز ايكليآغزلي منطقه شوردره انجام گرفت. پس از تعيين 3 خندق موقتي در منطقه، مشخصات اوليه آنها شامل موقعييت خندقها، مساحت سطح زهكش خندقها، شيب بالادست و پاييندست خندق، طول، عرض و عمق خندقها اندازهگيري شد. يكي از سازندهاي حسياس به فرسايش خندقي سازند لس است. با توجه به گستردگي بالاي نهشتههاي لسي در استان گلستان خندقهاي موقتي ايجاد شده در اراضي زراعي مي توانند در سطح وسيعتر به مراتب تلفات خاك بيشتري را از اين اراضي به پاييندست منتقل كند. ميزان حجم تلفات خاك براي خندقهاي موقتي 31 متر مكعب در سال در محدوده مورد مطالعه از حوزه آبخيز و متوسط حجمي و وزني تلفات خاك براي هر خندق به ترتيب 0/563 متير مكعب در هكتيار و0/705 تن در هكتار بدست آمد. اين حجم تلفات خاك در هكتار نشان از هدر رفت بالاي خاك دارد و به طور كلي فرسايش خندقي موقتي در منطقه به عللي چون لسي بودن خاك، شيب مستعد براي تمركز جريان، مجاورت با شبكه زهكشي رودخانه يا جياده تيردد وسيايل عملييات كشياورزي همچنين خاكورزي در جهت شيب رخ داده است