بررسي و ارزيابي روش هاي مقايسه اي مديريتي – مهندسي سيستم هاي دفع مواد زائد جزيره خارگ با شهر كيوتو ژاپن در سال 94-1393 برمبناي معيارهاي توسعه پايدار

Review and Analysis of Comparing Kharg Island’s Removal Waste Disposal Management-Engineering Systems with Kyoto - Japan in 1393-1394 Based on Sustainable Development Parameters

مديريت صحيح مواد زايد جزائر به منظور كليه پارامترهاي استراتژيكال بهداشتي، حفظ و حراست از محيط زيست و نيز منابع طبيعي از اهميت ويژه اي برخوردار است. جزيره خارگ در شمال خليج فارس و در جنوب استان بوشهر و در شهرستان بوشهر قرار گرفته و در شمال آن جزيره خاركو قرار دارد. از كل عرصه جزيره نزديك به 6 /1078 هكتار معادل 36 /50 درصد آن سطوح كاربري هاي وضع موجود است. مطالعه حاضر، به بررسي و و ارزيابي روشهاي مقايسه اي مديريتي– مهندسي سيستم هاي دفع مواد زائد جزيره خارگ با شهر كيوتو ژاپن در سال 94-1393 بر مبناي معيارهاي توسعه پايدار را ارائه مي دهد. مجموع پسماندهاي توليدي در جزيره خارگ به صورت پسماندهاي صنعتي و شهري مديريت مي‌شوند. در مجموع 700 مخزن پلاستيكي 660 ليتري و 240 عدد زير ـ جزيي(ناحيه پايانه ها) در سطح جزيره وجود دارد. در محدوده مورد مطالعه پسماندهاي توليدي در گروه پسماندهاي صنعتي، بر عهده واحدهاي توليد كننده اينگونه پسماندها بوده و بايستي، پسماند هاي صنعتي ذخيره شده را با كشتي به بيرون از جزيره منتقل كنند. پسماندهاي شهري تحت مديريت واحدهاي عمليات عمومي، جمع آوري و به سايت بازيافت جزيره منتقل مي‌شوند؛ به دليل مساحت كم بين حوزه‌هاي جمع آوري و سايت بازيافت عمليات جمع آوري و حمل و نقل ادغام شده است. براي تهيه كمپوست در سطح جزيره از روش بيومكانيكال (kaminzugverfahren) مورد استفاده قرار مي گيرد. مدت زماني كه يك پشته آماده براي تهيه كمپوست مي شود حدود 2 الي 4 ماه به طــول مي انجامد،تا يك پشته آمده و كمپوست ايجاد شود. درحال حاضر در سايت بازيافت و دفع جزيره عمليات خرد كردن پسماندهاي پلاستيكي توسط 3 دستگاه خردكن 500 كيلوگرمي انجام مي شود و به منظور خردكردن كاغذهاي تفكيكي عملياتي انجام نمي‌شود و فقط توسط يك دستگاه baler، فشرده مي‌شوند. در اين راستا از يك دستگاه سرند زباله به ظرفيت 100 تن در روز استفاده مي‌شود. روزانه به طور متوسط 12تن زباله از سطح جزيره (700 مخزن ذخيره موقت) جمع آوري شده و با استفاده از 3 خودرو در 7 سرويس و به صورت مخلوط (تفكيك نشده) به سايت بازيافت جزيره منتقل مي گردد. فركانس جمع آوري در جزيره خارك در محدوده شهري روزانه يك بار و در محدوده پايانه ها و صنايع مستقر در دور جزيره هر دو روز يك بار است. در وضعيت فعلي بخش پسماند مرطوب جزيره با ميزان تقريبي 70 درصد در فرآيند كمپوست به روش هوازي تبديل به كود آلي مي شود، كه به دليل عدم تفكيك مناسب پسماند خشك و مرطوب از كيفيت مناسبي برخوردار نمي باشد. شدت بازيافت اجزاي خشك زباله 50 درصد بوده كه به علت مخلوط شدن آنها با ساير زباله كيفيت بسيار پاييني دارند. عامل باران درصورت ايجاد سيلاب مي تواند مخاطراتي را در سيستم ذخيره، جمع آوري، حمل و نقل و دفع پسماند بوجود آورد؛ ميانگين بارندگي ساليانه خارگ 240 ميليمتر و نيز ميانگين كل رطوبت نسبي 61% و دما 3/25 درجه سلسيوس گزارش شده است؛ كه يكي از مشكلات عمده سيستم مديريت پسماند در مناطق گرمسير افزايش سرعت تجزيه بيولوژيكي مواد آلي موجود در پسماند مي‌باشد كه از جمله پيامدهاي زيست محيطي آن ايجاد بوهاي نامطبوع و تشكيل شيرابه و بدنبال آن آلودگي هوا و آب و مزاحمتهاي ساكنان است. تمايل به برنامه ريزي و سرمايه گذاري دربخش دولتي براي اجراي برنامه هاي كاهش توليد پسماند و نيز اجراي برنامه هاي آموزشي دربخش دولتي در زمينه ارتقاي آگاهي هاي عمومي مديريتي و مهندسي پسماند مي تواند پتانسيل قابل توجه بخش بازيافت مديريت عمليات عمومي در راستاي توسعه فرهنگ كاهش توليد پسماند و تفكيك از مبدا را در جزيره خارگ ارتقاء ببخشد.