درآمدي بر تبيين مناسبات حكومت و مردم در آثار علي شريعتي

رابطه ميان حكومت و مردم در انديشة علي شريعتي در قالب دو شكل و در دل مناسبات اجتماعي، ديني و سياسي سامان مي‌يابد. از اين دو گونه رابطه، يكي وضع مطلوب آرماني، اصيل و حقيقي است و ديگري ساختگي، غيراصيل تاريخي و منفي. با اين فرض روشن مي‌شود كه انديشه و آراي شريعتي دربارة مناسبات دولت و مردم انتقادي و متضمن نفي وضع موجود و ضرورت دستيابي به آگاهي و عمل براي رسيدن به وضع مطلوب است. در راستاي تبيين اين مدعا نخست به تشريح نگرش شريعتي به تاريخ يا به تعبير بهتر سراغ فلسفه تاريخ او مي‌رويم تا در درون اين نگاه بتوانيم رابطه مطلوب ميان مردم و حكومت را ترسيم كنيم و ابعاد آن را نشان بدهيم. آن گاه در افق وضع آرماني مطلوب كه ريشه در گذشته هم دارد، به تبيين انديشة انتقادي شريعتي دربارة مناسبات دولت مردم در وضع موجود مي‌پردازيم. در پرتو فهم اين دو نگاه شريعتي است كه ضرورت عمل براي فائق آمدن بر وضع موجود توجيه و مدللّ مي‌گردد.