تبيين پايداري زيست محيطي در شهرهاي كوچك با استفاده از مدل بارومتر پايداري (نمونه شهرهاي كوچك استان مازندران)

Explaining environmental sustainability in small cities using sustainability barometric model (Sample small towns of Mazandaran province)

يكي از مسائل مهم و بنيادي در تعميق و بسط حوزه علمي و سياست گذاري توسعه محلي- منطقه اي، موضوع پايداري توسعه در مناطق محتلف كشور و از جمله استان مورد مطالعه (مازندران)، تحليل و تبيين سطح پايداري زيست محيطي ساختار دروني سكونتگاههاي كوچك شهري كه بيشترين تعداد و گستردگي پهنه اي را در سطح كشور و استان مازندران دارند و ارزيابي عوامل و مولفه هاي موثر بر آنها است. موضوعي كه تا به حال كمتر مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته است. از اينرو پژوهش حاضر با هدف شناخت و تبيين روند تحولات توسعه در ساختار زيست محيطي شهرهاي كوچك، به بسط مفهومي-كاركردي اهميت و جايگاه شاخص هاي زيست محيطي در شهرهاي كوچك استان مازندران خواهد پرداخت. براي انتخاب جامعه¬ نمونه، كل استان مازندران را از نظر وسعت و جمعيت به سه ناحيه¬ي مازندران شرقي، مركزي و غربي تقسيم‌بندي كرده و در هر ناحيه چند شهر به ‌عنوان نمونه انتخاب شده‌اند. انتخاب خانوارهاي شهري به روش «تصادفي سيستماتيك» و انتخاب شهرهاي نمونه به روش «تصادفي خوشه‌اي» بوده كه تعداد 7 شهر انتخاب شده است. يافته هاي تحقيق نشان مي دهد كه تنها مولفه بهداشت و خدمات محيط در شهرهاي كوچك مورد مطالعه در شرايط پايداري متوسط قرار داشته و مولفه هاي منابع سرزمين و آسيب پذيري محيط از سطح پايداري ضعيفي برخوردارند و بطور كلي نتايج نشان دهنده حاكميت شرايط پايداري ضعيف در شهرهاي كوچك مورد مطالعه است.