مروري بر اسناد و قوانين حمايت كپي‌رايت از آثار معماري ، در راستاي توسعه معماري دانش بنيان

A Review on Architectural Copyright Rules and Documents to Enhance Knowledge Based Architecture

ساختمان‌هاي اخير تهران و تناقض شگفت‌انگيز آنها با زيبايي نه لزوماً بناهاي باستاني يا قديمي بلكه حتي ساختمان‌هاي يك دوره ي ۴۰-۳۰ ساله ي پيش، به حدي است كه لزوم مطالعه هايي در شفاف سازي اين مساله ضروري بنظر ميرسيد. از ديد حقوق مالكيت فكريفرض پايه‌اي آن است كه هنر و خلاقيت بدون حمايت رونق نمي‌گيرد. دوران مدرن، تغيير اشكال و ملزومات زندگي و روابط انسان‌ها در جوامع صنعتي و متأثر از تكنولوژي، تغيير شكل حمايت از هنر و خلاقيت را تقريباً در همه جاي دنيا سبب گشته است. اما پويايي هنر معماري ايران، درحالي‌كه زندگي در جامعه مدت‌هاست از شكل سنتي آن به اشكال مدرن تحول‌يافته، با غيبت اشكال مدرن و حمايت از اين هنر در دوره معاصر مواجه شده و از آن تأثر يافته است. منظور از غيبت حمايت متناسب با دوران مدرن در ايران، خلأ كامل قانوني در اين باب نيست، حمايت كپي‌رايت از آثار معماري به‌موجب قانون ايجادشده است اما، نشناختن ماهيت حمايت كپي‌رايت از آثار معماري و درنتيجه عملي نشدن و توسعه نيافتن اين حمايت از آثار معماري در ايران همچنان ادامه دارد. با توجه به اينكه هنر معماري به دلايل متنوع و ازجمله به دليل آميختگي جنبه‌هاي فني و كاربردي با جنبه هنري در آن، با ديگر آثار هنري قابل قياس نيست، به‌كارگيري كپي‌رايت براي حمايت از آن ضروري بنظر ميرسد. اين مقاله با نظر به اسباب ايجاد كپي‌رايت ازيك‌طرف، و بررسي آنچه اين حمايت براي آثار معماري و پديدآورندگان آن فراهم مي‌آورد از طرف ديگر، سعي در شناساندن اهميت موضوع و حمايت از كپي‌رايت آثار معماري دارد.