شماره ركورد كنفرانس :
3991
عنوان مقاله :
مقايسه ديدگاه هاي هرمنوتيك گادامر با روش تفسيري علامه طباطبائي
پديدآورندگان :
عميق محسن m.amigh@cc.iut.ac.ir دانشگاه صنعتي اصفهان , فهيمي ليلا fahimie3551@gmail.com دانشگاه صنعتي اصفهان
كليدواژه :
هرمنوتيك , گادامر , تفسير , علامه طباطبائي , فهم
عنوان كنفرانس :
اولين همايش ملي علمي و پژوهشي علم و دين
چكيده فارسي :
تلاش براي درك معناي برتر يا درك معنا و مفهوم غايي هر متن واساساً هر پديده اي آرزو و سوداي جاودانهي انسان بوده است.
هرمنوتيك به منزله شاخهاي خاص از دانش پديدهاي نوظهور و مربوط به مدرنيته در غرب است كه به ماهيت و چگونگي فهم ميپردازد.
واژه هرمونتيك از يونان باستان به طور متفرق تداول داشته است . در جهان اسلام نيز گرچه هرمنوتيك وتفسير به طور مستقل مطرح نشده است اما مورد غفلت هم نبوده است. تفسير و تأويل و مباحث الفاظ و چگونگي كشف مراد متكلم و غيره جزو مباحث مطرح در شاخههاي مختلف علوم اسلامي بوده است. البته تمام عالمان اسلام برخلاف برخي صاحب نظران غربي به نيت مؤلف و معناي نهايي و اصيل موردنظر متكلم باور داشتهاند. تعريف فهميدن وارائه شيوه¬هاي فهم درست وفهم صحيح و بيان قواعد تفسير از وظايف اصلي هرمنوتيك است.هرمنوتيك سنتي در غرب مانند هرمنوتيك شرقي از وحدت معنايي و توان فهم متون دفاع ميكند.اما با پيدايش هرمنوتيك فلسفي ونظرات افرادي نظير گادامر قرائت جديدي از مسئله فهم ارائه شد، فهم از اين منظر پي بردن به قصد مؤلف نيست بلكه ذهنيت و پيش داوريهاي مفسر است كه متن را تفسير ميكند.پر رنگ كردن نقش مفسر در عمل فهم متون ديني و اعتقاد به امكان قرائتهاي مختلف و متنوع و سيال , يكي از چالش هاي روز است از آنجايي كه معرفت ديني در پرتو تفسير و تأويل متن و پي بردن به مراد مؤلف متون مقدس است لذا جوهره دينداري را از جهات مختلفي تهديد ميكند.
تاريخ گواهي ميدهد كه بررسي و تحليل هرمونتيك و بطور كلي روشهاي فهم متون خصوصاً متون ديني، بيش از رشتههاي ديگر ضرورت دارد، زيرا هر دين و جامعة ديني با تودهاي از انباشتههاي تفسيري چالش برانگيز بستر تاريخي خود را ادامه ميدهد و منشأ نزاعها و ستيزهها و مناقشات كلامي، فقهي، اخلاقي و بطور كلي دينشناسي ميباشد. كه در نهايت به تكفير و تفسيق و جنگهاي چندصد سالة فرقهها و مذاهب گوناگون كشيده شده است.
در اين مقاله سعي شده است به مسالهي هرمنوتيك غربي و ديدگاههاي هرمنوتيكي گادامر و روش سنتي تفسير متون اسلامي در مجموعهي الميزان و ديدگاههاي تفسيري علامه طباطبائي نگاهي مقايسهاي صورت گيرد .