اثر بخشي درمان غني سازي بر كيفيت زندگي خانواده هاي داراي فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه

the effectiveness of relationship enhancement therapy quality of life in a with children with Attention Deficit / Hyperactivity disorder

اختلال نقص توجه/ بيش فعالي (ADHD) نوعي اختلال عصب -روانشناختي است كه علائم آن كم توجهي، تكانشگري و فعاليت بيش از اندازه و غيرمتناسب با سن و شرايط محيطي مي باشد (ماريا و ماريا، 2010). يكي از ديدگاههاي نسبتا نوين به اختلال نقص توجه/ بيش فعالي، توجه به عوامل عصب شناختي ميباشد. در اين ديدگاه، دستگاه عصبي عاملي مهم و كليدي در بروز و تحول اين اختلال ميباشد. نتيجه پژوهشها نشان داده است كه نواحي مختلف مغز كودكان مبتلا به اين اختلال، الگوهاي نابهنجاري را نشان ميدهد. به عنوان مثال، دستگاه شبكهاي كه در عملكرد توجه و هشياري نقش دارد، در اين كودكان كاركرد درستي را نشان نمي دهد (مورياما و همكاران، 2012). والدين اين كودكان مشكلات زيادي را متحمل مي شوند و اين عملكرد اين كودكان ممكن است كيفيت زندگي را تحت تاثير قرار دهد. در دنياي امروز ارتقاء كيفيت زندگي از اهميت ويژهاي برخوردار است. منظور از كيفيت زندگي فاصله بين انتظارات و تجربيات افراد از واقعيتهاي زندگي است (نصيري و همكاران، 2003). كيفيت زندگي، بنا به تعريف سازمان جهاني بهداشت، شامل درك فرد از موقعيت خود در زندگي، در ساختار فرهنگ و سامانه ارزشي كه فرد در آن زندگي ميكند و در ارتباط با اهداف، انتظارات، استانداردها و مسائل مهم براي آنهاست (شفيع پور و همكاران، 2007). در بين پژوهشگران، سازه كيفيت زندگي از عوامل عيني(كاركردهاي جسماني، رواني و اجتماعي) و عوامل ذهني(بهزيستي دروني) متأثر است. عوامل عيني شامل سطح سواد، سطح درآمد، شرايط كاري، وضعيت تأهل، امنيت، جايگاه اقتصادي-اجتماعي و روابط بين فردي است و شاخصهاي ذهني بر اساس ارزيابي و برداشت افراد از ميزان رضايت از زندگي و شادي ناشي از آن و نظاير آن به دست ميآيد (لوكاس كاراسكو و همكاران (2011). يكي از راههاي افزايش كيفيت زندگي آموزش به آنها ميباشد و آموزش غنيسازي روابط زناشـويي نقـش مهمي را در اين راستا ايفا ميكند اين رويكرد درصدد پـرداختن بـه مشكلات زناشويي پيش از بحراني شدن آن برميآيد و زوجـين بـا آموزش مهارتهاي سالم در اين برنامهها به روشهاي تازه و مـؤثري دست مييابند كه با اعمال آنها، كنترل بهتري بر زندگي خود و مشكلات تأكيد و به مراجعان كمك ميكند تا مهارتهاي لازم براي حل مشكلاتشـان را ياد بگيرند (بهرامي، اوليا و فاتحي زاده، 2013). پژوهش حاضر از نوع شبه آزمايشي، پيشآزمون- پسآزمون با گروه كنترل بود. جامعه آماري پژوهش شامل 20 نفر از كليه خانواده داراي فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه/بيش فعالي بودند كه به صورت تصادفي در دو گروه غنيسازي و گروه كنترل، جايگزين شدند. در ابتدا در هردو گروه پرسشنامه كيفيت زندگي اجرا شد. سپس گروه غني سازي طي 8 جلسه 2 ساعته ساعته تحت درمان قرار گرفتند و گروه كنترل درماني دريافت نكردند. در انتها نيز در هر دو گروه پرسشنامه كيفيت زندگي دوباره اجرا شد و دادههاي پژوهش با استفاده از روش تحليل كورايانس چندمتغيره مورد تجزيه و تحليل قرار گرفت. يافته ها:در اين پژوهش از آزمون آماري تحليل كوواريانس چند متغيره (MANCOVA) استفاده شد. مهمترين پيش فرضهاي استفاده از آزمون تحليل كوواريانس رعايت شد. نتايج نشان داد كه رويكرد غني سازي بر كيفيت زندگي خانواده هاي داراي فرزندان مبتلا به اختلال نقص توجه تاثير داشته است.

Attention Deficit / Hyperactivity Disorder (ADHD) is a type of neuropsychological disorder whose symptoms are underappreciated, impulsive and excessive and incompatible with age and environmental conditions. One of the relatively new approaches to attention deficit hyperactivity disorder is attention to neuropsychiatric factors. In this view, the nervous system is an important factor in the development and development of this disorder. The results of studies have shown that different brain regions of children with this disorder show abnormal patterns. For example, a network device that plays a role in attention and consciousness performance does not work properly in these children (10). The parents of these children suffer from many problems, and this performance of these children may affect the quality of life. In today s world, the promotion of quality of life is of particular importance. The quality of life means the distance between the expectations and the experiences of individuals from the realities of life (Nusayri et al., 2003). The quality of life, as defined by the World Health Organization, involves an individual s understanding of his or her position in life, in the structure of the culture and value system in which one lives and in relation to goals, expectations, standards and important issues for them (Shafi Pour Et al., 2007). Among the researchers, the quality of life structure is affected by objective factors (physical, psychological and social functions) and mental factors (internal well-being). Objective factors include levels of literacy, income level, working conditions, marital status, security, socioeconomic status, and interpersonal relationships, and mental indicators based on the assessment and perception of individuals of the level of satisfaction of life and happiness arising from it, etc. (Lucas Caracquo et al.,2011). One of the ways to improve the quality of life is to educate them. Enriching marital education plays an important role in this regard. This approach seeks to address marital problems before it becomes critical, and couples by training healthy skills in this program. They will adopt new and effective methods that will have a better control over their lives and effective steps to strengthen relationships. Communication enrichment approach helps to recognize the importance of recognizing people s beliefs about the causes of stress problems and helps clients learn the skills they need to solve their problems (Bahrami, Olia and Fatehizadeh (2013). The present study was quasi-experimental, pre-test, post-test with control group. The statistical population of the study consisted of 20 families with children with attention deficit hyperactivity disorder (ADHD) Which were randomly assigned to two enrichment and control groups. At first, the quality of life questionnaire was implemented in both groups. The enrichment group was then treated for 8 hours at 2 hours, and the control group did not receive any treatment. Finally, in both groups, quality of life questionnaire was re-implemented and the data were analyzed using multivariate correlation analysis method. Results: In this research, multivariate analysis of covariance (MANCOVA) was used. The most important preconditions for using the covariance analysis test were observed. The results showed that the enrichment approach affected the quality of life of families with children with attention deficit disorder.