پديكلوزيس و راه هاي پيشگيري از آن

كشور ايران از جمله جوامع جوان به شمار مي رود چرا كه جمعيت زيادي از كشور را كودكان و نوجوانان به خود اختصاص داده اند.با اين ساختار جمعيتي توجه به دو مقوله بهداشت و آموزش جهت برنامه ريزي هرچه بهتر و كارآمدتر جوامع بسيار اهميت دارد .از طرفي كودكان سرمايه هاي اصلي يك كشور به حساب مي آيند كه جهت رسيدن جامعه به بالاترين سطح سلامت مي بايست كودكان به عنوان اولويت اوليه مورد توجه قرار گيرند.يكي از مشكلات بهداشتي كه امروزه با وجود بهبود وضع بهداشت روبه فزوني است پديكلوزيس مي باشد كه بعنوان يك معضل بهداشتي خانواده ها و مدارس را به خود درگير كرده است. شپش، حشره اي است بدون بال كه در بدن انسان زندگي كرده و از آن تغذيه مي كند.اندازه آن يك تا دو ميلي متر مي باشد. داراي 6 پا است و توانايي پريدن ندارد.نتايج مطالعات مختلف نشان مي دهد كه شپش سر، بعنوان شايع ترين نوع شپش در همه سنين به ويژه در گروه هاي سني 3 تا 11 سال و با بيش ترين ميزان شيوع در دانش آموزان دختر مدارس در مقاطع پيش دبستاني و دبستان مي باشد .آلودگي به شپش تنها مربوط به كشورهاي جهان سوم و فقير نيست بلكه كشورهاي صنعتي و پيش رفته نيز درگير اين مسئله مي باشند و در ايران نيز به وفور مشاهده مي شود.مهم ترين راه انتقال شپش سر،از طريق تماس مستقيم با فرد مبتلا و به طريقه غير مستقيم از طريق تماس با وسايل آلوده شده به رشك(تخم شپش) يا شپش است.بر اساس مطالعات مختلف بين محل سكونت،شغل،ميزان تحصيلات والدين،بعد خانوار،پايه تحصيلي،وجود حمام در منزل،تعداد دفعات استفاده از شانه،تعداد دفعات استحمام، سابقه ابتلا، وجود يا عدم وجود مربي بهداشت در مدارس و اندازه موي سر ارتباط معني دار وجود داشت.يكي از راه هاي مبارزه با بيماري ،استفاده از شامپوهاي محتوي حشره كش ها مانند پرمترين permethrin براي مبتلايان به شپش سر مي باشد.با توجه به شيوع بالاي شپش سر بعنوان يك چالش مهم بهداشتي و اجتماعي و كم توجهي دانش آموزان به رعايت بهداشت فردي و حضور آن ها در اماكن پرجمعيتي همچون مدرسه ،برنامه آموزش بهداشت براي معلمين و والدين و دانش آموزان در پيشگيري،كنترل و كاهش آلودگي ميتواند تاثير مثبت داشته باشد.اين نكته اهميت فراوان دارد كه افراد به واسطه آموزش بهداشت بدانند كه آلودگي به شپش سر قابل پيشگيري و رها شدن از آن كار بسيار ساده است. بنابراين با توجه به اينكه مدارس در عين داشتن پتانسيل بالا جهت شيوع آلودگي و نقش موثر معلمين و والدين در پيشگيري و كنترل آن، مناسب ترين مكان جهت ارائه آموزش هاي بهداشتي و افزايش آگاهي و نگرش افراد به ويژه والدين مي باشد.