بررسي همگامي ادبيات و هنر در دوره قاجار مطالعه موردي( نقوش كاشي‌هاي كاخ موزه گلستان)

ادبيات ايران سرشار از موضوعات غنايي است. تصويرسازي صحنه هايي از اين قبيل، همواره موضوع بسياري از آثار هنري و منبع الهام هنرمندان بوده است. از ويژگي هاي هنر در دوره قاجار، پيوستگي آن با ادبيات بويژه ادبيات غنايي است؛ كاشي نيز به عنوان يكي از اركان هنري در ايران، مستثني از اين قاعده نبوده است. كاشي نگاران اين دوره، مضامين مختلف از اشعار شاعران را به صورت تصويرسازي صحنه هاي داستاني بر روي كاشي هاي بناهاي مختلف از جمله كاخ ها به تصوير كشيدند. موزه گلستان گنجينه اي از انواع نقوش كاشي نگاري ‏در گستره متنوعي از مضامين ادبيات غنايي را در بردارد. هدف از انجام اين پژوهش، شناخت و شناسايي منابع الهام نقاشان روي كاشي، طبقه بندي موضوعي و زيباشناختي مضامين ادبي بكار رفته اين كاشيها مي باشد. نگارش مقاله حاضر به صورت توصيفي- تحليلي و روش گردآوري اطلاعات به روش ميداني با استناد به منابع كتابخانه اي مي باشد. بررسي ها نشان داد كه بكار رفته بر كاشي هاي موزه كاخ گلستان عبارتنداز: ديوان جامي(يوسف و زليخا)، ديوان خمسه نظامي(شيرين و فرهاد، شيرين و خسرو، بهرام گور و كنيزك(آزاده و فتنه) و ديوان منطق الطيرعطار(شيخ صنعان و دختر ترسا)، مي‌باشند. و اينكه از ميان مضامين ادبيات غنايي اين كاشي-نگاره ها مضاميني داستان هاي خمسه نظامي بيشتر مورد توجه نقاشان روي كاشي بوده است.