مطالعه ضرورت ارتقاء صنعت بانكرينگ در توسعه پايدار حمل و نقل دريايي كشور

نياز روزافزون جهاني به كالا و انرژي باعث گسترش بازار كشتيراني و در نتيجه تردد بيش از پيش كشتيها در سراسر جهان شده است. در اين بين، حوزه خليج فارس به دليل وجود منابع غني نفتي سهم بزرگي ازترافيك كشتيراني را به خود اختصاص داده است. يكي از مهمترين فعاليت هايي كه در بنادر انجام مي شود بانكرينگ يا عمليات انتقال سوخت به كشتي ها و شناورها مي باشد كه مي تواند به دو صورت سوخت رساني در دريا با استفاده از شناورهاي خاص يا پهلوگيري كشتي در اسكله هاي سوخت رساني انجام شود. از آنجا كه در حدود 70% تجارت جهاني از طريق حمل و نقل دريايي صورت ميگيرد كيفيت، قيمت، سهولت دسترسي و ايمني كار با سوخت مورد استفاده در موتور هزاران كشتي عبوري از آبها امري فوق العاده با اهميت است. بانكرينگ به عنوان يك صنعت استراتژيك، دستاوردهاي مهمي نظير كسب اعتبار جهاني، اشتغال زايي و ارز آوري را براي هركشور در پي دارد. طبق برآورد سالانه حدود ٢٠٠ ميليون تن نفت كوره در سطح جهان به صورت بانكر به كشتي ها فروخته مي شود و پيش بيني مي شود كه اين رقم تا سال ٢٠٣٠ به ٤٠٠ ميليون تن افزايش يابد، به عبارت ديگر، ارزش سالانه بازار بانكرينگ دنيا، ٨٠ ميليارد دلار است. صنعت سودآور بانكرينگ امروزه به يكي از بخشهاي مهم حمل و نقل دريايي بدل شده و جايگاه خود را در اغلب نقاط جهان پيدا كرده است. سالانه ١٢ هزار كشتي در خليج فارس رفت و آمد مي كند و ظرفيت سالانه سوخت رساني اين منطقه به كشتي ها ٢٥ ميليون تن است. طبق اعلام سازمان كشورهاي صادر كننده نفت (اوپك) تنها ٦ كشور وجود دارد كه حدود ٦٠ درصد از فعاليت بانكرينگ جهان را به عهده مي گيرد. اين سازمان گزارش كرد اگرچه نزديك به ٤٠٠ بندر بانكركننده در جهان وجود دارد، بيشتر تقاضاي اين فعاليت تنها در چند بندر اصلي (بندر سنگاپور، بندر فجيره امارات و بندر روتردام) متمركز است. از آنجايي كه آب راه خليج فارس، روزانه محل عبور و مرور تعداد زيادي كشتي اقيانوس پيما است و يكي از پرتردد ترين مناطق دريايي جهان به شمار مي رود، تأمين سوخت و مايحتاج اين كشتي ها مي تواند فرصتي مناسب براي حضور و افزايش سهم ايران در بازار بانكرينگ خدمات دريايي منطقه به حساب آيد. بنابراين ضروري است كه براي پيشگيري از فرصت سوزي و از دست رفتن اين موقعيت بسيار مناسب براي درآمد زايي و كسب اعتبار جهاني،گام هاي موثر برداشته شود. در تحقيق حاضر با استفاده از مطالعات كتابخانه اي و ستادي، جمع آوري اطلاعات از منابع داخلي و خارجي با مراجعه به كتب، مجلات، مقالات، پايان نامه ها، استفاده از سايتهاي اينترنتي مرتبط، به ضرورت ارتقاء صنعت بانكرينگ در توسعه پايدار حمل و نقل دريايي كشور اشاره مي شود